با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن بیوتکنولوژی جمهوری اسلامی ایران
فیزیولوژی مولکولی
مقایسه پروفایل متابولیت‌های اولیه گیاه ‏Saueda salsa‏ تحت شرایط ‏مختلف تنش شوری

شیما جمالی راد؛ محمدرضا عظیمی؛ نیر اعظم خوش‌خلق سیما؛ محمد رضا غفاری

دوره 12، شماره 42 ، شهریور 1402، ، صفحه 79-89

https://doi.org/10.30473/cb.2023.69949.1936

چکیده
  Suaeda salsa یک شبه هالوفیت یکساله با ارزش غذایی و تحمل شوری بالا بوده که به عنوان یک گیاه روغنی، دارویی و خوراکی بسیار حائز اهمیت می‌باشد. در حال حاضر مطالعات محدودی در زمینه بررسی تنوع متابولیکی در گیاه S. salsa وجود دارد. در این مطالعه برای درک شاخص تحمل به شوری با استفاده از بررسی تنوع متابولیکی‌ پروفایل اسیدهای آمینه‌ در گیاه S. salsa در غلظت‌های ...  بیشتر

بیوانفورماتیک
شناسایی خانواده ژنی پروتئین‌فسفاتاز 2C (AlPP2C) در گیاه شوردوست آلوروپوس لیتورالیس

سید حمیدرضا هاشمی پطرودی؛ سمیرا محمدی؛ اسماعیل بخشنده؛ مارکوس کولمن

دوره 12، شماره 39 ، آذر 1401، ، صفحه 37-53

https://doi.org/10.30473/cb.2023.64500.1883

چکیده
  پروتئین فسفاتازهای (PP2Cs) 2C، نقشی کلیدی در بیان ژن‌های پاسخگو به تنش از موجودات پست پروکاریوتی تا یوکاریوت‌های عالی ایفا می‌نمایند. در این مطالعه، بررسی بیوانفورماتیکی اعضای خانواده ژنی PP2C به منظور شناسایی و تجزیه و تحلیل ژن‌های اورتولوگ مرتبط با تنش در ژنوم گیاه هالوفیت علفی یک‌لپه Aeluropus littoralis انجام شد. در مجموع 34 ژن AlPP2C بر اساس ...  بیشتر

بیوتکنولوژی و تنش های زنده و غیرزنده
شناسایی و بررسی ارتباط عناصر تنظیمی ناحیه پروموتری خانواده ژنی DLV با بیان ژن در گیاه آلوروپوس لیتورالیس

مریم چاله کائی؛ علی دهستانی؛ علیرضا عباسی؛ سید حمیدرضا هاشمی پطرودی

دوره 10، شماره 32 ، اسفند 1399، ، صفحه 95-109

https://doi.org/10.30473/cb.2021.58873.1836

چکیده
  در این پژوهش نوع و فراوانی عناصر تنظیمی در نواحی پروموتری خانواده ژنی DVL در گیاه آلوروپوس لیتورالیس مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین بیان ژن AlDVL8 به‌عنوان یکی از اعضای این خانواده تحت تیمار تنش شوری، هورمون‌های ‌اسید‌سالیسیلیک، ‌اسید‌‌جیبرلیک و سیتوکینین اندازه‌گیری شد. نتایج بررسی پروموتری حاکی از آن بود که این خانواده ژنی عناصر ...  بیشتر

بیوانفورماتیک
شناسایی خانواده ژنی ERF در گیاه شورزیست Aeluropus littoralis و بررسی الگوی بیان آن‌ها در پاسخ به تنش شوری

سید حمیدرضا هاشمی پطرودی؛ سمیرا محمدی

دوره 9، شماره 29 ، خرداد 1399، ، صفحه 53-66

https://doi.org/10.30473/cb.2020.49234.1787

چکیده
  تنش شوری یکی از تنش‌های غیرزیستی محدودکننده رشد و نمو گیاهان می‌باشد. عامل پاسخ‌دهنده به اتیلن (ERF) خانواده ای از عوامل رونویسی دخیل در رشد و نمو گیاهان و نیز پاسخ‌دهنده به تنش‌های زیستی و غیرزیستی بوده و با توجه به اهمیت این خانواده در پاسخ به تنش شوری، در این تحقیق شناسایی ژن‌های این خانواده در گیاه شورزیست چمن شور آلوروپوس لیتورالیس ...  بیشتر

بیوتکنولوژی و تنش های زنده و غیرزنده
شناسایی ژن‌های کلیدی دخیل در تحمل به تنش شوری در گندم با استفاده از آنالیز داده‌های ریزآرایه

نازنین امیربختیار؛ زهرا سادات شبر؛ احمد اسماعیلی؛ فرهاد نظریان فیروز آبادی؛ محمد رضا غفاری

دوره 8، شماره 21 ، خرداد 1397، ، صفحه 81-94

چکیده
  تنش شوری یکی از مهمترین عوامل محدود‌کننده محیطی در تولید گندم می‌باشد و تحقیقات در راستای ایجاد ارقام متحمل به تنش شوری از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. شناسایی ژن‌ها و سازوکارهای دخیل در تحمل به شوری در راستای اصلاح مولکولی این گیاه برای تحمل به شوری ضروری است. در این تحقیق به منظور شناسایی ژن‌های پاسخ-دهنده به تنش شوری در ...  بیشتر

اصلاح نباتات مولکولی
بررسی خصوصیات و بیان ژن AlPKL در پاسخ به شرایط تنش شوری و ریکاوری در گیاه شور زیست Aeluropus littoralis

سحر فرجی؛ سید حمیدرضا هاشمی پطرودی؛ حمید نجفی زرینی؛ غلامعلی رنجبر

دوره 7، شماره 20 ، اسفند 1396، ، صفحه 13-27

چکیده
  شوری، یکی از خطرناک ترین عوامل محیطی محدودکننده تولید در گیاهان زراعی است، به‌طوری‌که به واسطه متوقف کردن مکانیسم‌های مختلف گیاه، شرایط را برای حیات آن دشوار می‌‌سازد و در نهایت منجر به مرگ آن می‌شود. ژن‌ها به جهت ایجاد پاسخ‌های مقاومتی به تنش در مسیرهای مختلف فیزیولوژیکی دارای اهمیت فراوان می‌باشند. ژن رمزدهنده پروتئین‌های ...  بیشتر

بیوتکنولوژی و تنش های زنده و غیرزنده
بررسی نیمه کمی بیان ژن بتائین آلدئید دهیدروژناز در گیاه سیب‌زمینی (Solanum tuberosum cv. Agria) تحت تنش شوری

ژیلا محمدی؛ علیرضا مطلبی آذر؛ فریبرز زارع نهندی؛ علیرضا تاری نژاد؛ غلامرضا گوهری

دوره 7، شماره 20 ، اسفند 1396، ، صفحه 55-63

چکیده
  این مطالعه با هدف بررسی نقش نیتریک‌اکسید بر میزان بیان ژن بتائین آلدئیددهیدروژناز و سنتز گلایسین‌بتائین در سیب‌زمینی رقم آگریا تحت تنش شوری در شرایط درون شیشه‌ای انجام شد. تیمار‌های آزمایش شامل چهار سطح سدیم‌نیترو پروساید به عنوان دهنده نیتریک‌اکسید (0، 3-10، 4-10 و 5-10 میلی‌مولار) و دو سطح سدیم‌کلرید (0 و 70 میلی‌مولار) بود. در این ...  بیشتر

بیوانفورماتیک
معرفی ژن‌های امید بخش دخیل در تحمل به تنش شوری در برنج بر اساس آنالیز داده‌های ریزآرایه

شهربانو میردارمنصوری؛ نادعلی بابائیان جلودار؛ زهراسادات شبّر؛ قربانعلی نعمت زاده؛ محمدرضا غفاری

دوره 7، شماره 19 ، آبان 1396، ، صفحه 65-76

چکیده
  برنج یک گیاه گلیکوفیت است و شوری خاک یکی از مهمترین محدودکنندههای تولید برنج می‌باشد. از آنجایی که دستیابی به برنج متحمل به تنش شوری نیازمند درک سازوکار پیچیده پاسخگویی به تنش است، در این تحقیق تلاش شده تا با آنالیز داده‌های تولید شده از طریق فناوری ریزآرایه، ژنهای مهم پاسخگو به تنش شوری شناسایی شوند. بدین منظور نه سری داده ریزآرایه ...  بیشتر

بیوتکنولوژی و تنش های زنده و غیرزنده
تجزیه QTL غلظت سدیم و پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم در گندم تحت شرایط تنش شوری

امین آزادی؛ محسن مردی؛ اسلام مجیدی؛ سید ابوالقاسم محمدی؛ فواد مرادی

دوره 6، شماره 16 ، اسفند 1395، ، صفحه 61-73

چکیده
  تاکنون QTL‌های زیادی برای عملکرد و اجزای آن در گندم نان در شرایط نرمال شناسایی شده است. به منظور شناسایی QTL‌های مرتبط با غلظت سدیم و پتاسیم در گندم نان تحت شرایط تنش شوری، از جمعیت 186 لاین اینبرد نوترکیب حاصل از تلاقی دو والد سوپرهد 2 و روشن استفاده شد. اعمال تیمارهای تنش شوری با استفاده از سیستم هیدروپونیک و در داخل گلخانه صورت پذیرفت. ...  بیشتر

اصلاح نباتات مولکولی
شناسایی QTLهای مرتبط با تحمل شوری در مراحل اولیه جوانه‌زنی جو

معروف خلیلی؛ رحیم محمدیان

دوره 6، شماره 13 ، خرداد 1395، ، صفحه 41-55

چکیده
  شوری یکی از اصلی‌ترین تنش‌های اسمزی است که رشد و تولید گیاهان را از طریق تغییر در تعادل یونی و اسمزی محدود می‌کند. به‎منظور مکان‌یابی نواحی ژنومی کنترل کننده صفات کمی (QTLS) مرتبط با تحمل به شوری در دانة جو و ارزیابی شاخص‌های مربوطه، آزمایشی در سال‌ 1394 با استفاده از 72 لاین هاپلوئید مضاعف به‎همراه والدین آنها (استپتو و مورکس) در قالب ...  بیشتر

ژنومیکس
بررسی تنوع ژنتیکی لاین های جهش یافته آفتابگردان (Helianthus annuus L.) و شناسایی نشانگرهای AFLP پیوسته با صفات گیاهچه ای تحت شرایط تنش شوری

حمید حاتمی ملکی؛ مرجان جنت دوست؛ رضا درویش زاده

دوره 5، شماره 11 ، آذر 1394، ، صفحه 51-63

چکیده
  تنش شوری از جمله تنش های غیر زنده تهدید کننده گیاهان است. مطالعه تنوع ژنتیکی گیاهان برای پیشبرد برنامه‌های به نژادی گیاهی در راستای ایجاد ارقام متحمل به تنش مهم می‌باشد. در این تحقیق، ابتدا واکنش گیاهچه ای 53 لاین جهش یافته آفتابگردان به همراه والد مادری در سطوح مختلف شوری (صفر، 2، 4، 6 و 8 دسی‌زیمنس‌بر‌متر) بررسی شد. همچنین، در آزمایش ...  بیشتر

بیوتکنولوژی و تنش های زنده و غیرزنده
بررسی ژن‏ های رفرنس موجود در برگ کنجد تحت تنش شوری به روش Real- Time PCR

سمیرا شاکری؛ سید کمال کاظمی تبار؛ سید حمید رضا هاشمی

دوره 4، شماره 8 ، اسفند 1393، ، صفحه 1-10

چکیده
  تجزیه و تحلیل بیان ژن جزء لاینفک مطالعات ژنومیکس کاربردی در همه موجودات زنده بشمار می‏رود.  Real-time PCR تکنیک بسیار قوی برای بررسی بیان کمی ژن می‏باشد. با این حال، علاوه بر قابل اعتماد بودن، دارای یک‌ سری مشکلات خاص، از جمله انتخاب‏ ژن (های) کنترل داخلی مناسب برای نرمال‏سازی داده‏ها می‏باشد. این تحقیق در خصوص انتخاب ژن‏های رفرنس در ...  بیشتر

پاسخ های فیزیولوژیکی و متابولیکی گیاه برنج تحت شرایط تنش شوری

آمنه سادات هاشمی؛ قربانعلی نعمت زاده؛ قاسم حسینی سالکده؛ سید عبداله حسینی؛ محمد رضا حاجی رضایی

دوره 2، شماره 2 ، شهریور 1391، ، صفحه 1-14

چکیده
  دو ژنوتیپ برنج IR29 و FL478با حساسیت های متفاوت به شوری تحت تنش شوری با 100 میلی مولار NaCl برای پاسخ های فیزیولوژیکی و متابولیکی مورد بررسی قرار گرفتند. به این ترتیب وزن خشک، وزن تر و طول ریشه و اندام هوایی گیاهان و همچنین میزان یون های سدیم و پتاسیم، مقدار اسید های آمینه و برخی قند ها و قند- الکل ها در ریشه و اندام هوایی گیاهان در شرایط کنترل ...  بیشتر

بیوتکنولوژی و تنش های زنده و غیرزنده
بررسی بیان ژن های AlSOS1 و AlNHX در گیاه هالوفیت Aeluropus littoralis Parl. تحت تنش کلرید سدیم

ولی اله قاسمی عمران؛ عبدالرضا باقری؛ قربانعلی نعمت زاده؛ امین میر شمسی؛ نادعلی بابائیان جلودار

دوره 2، شماره 2 ، شهریور 1391، ، صفحه 27-37

چکیده
  شوری و به طور عمده کلرید سدیم، از رشد گیاهان جلوگیری نموده و سبب کاهش تولیدات کشاورزی می‌گردد. در ‏گیاهان عالی دفع و حجره بندی سدیم بواسطه آنتی پورترهای موجود در غشاهای پلاسمایی و واکوئلی انجام می شود. ‏در این مطالعه، الگوی بیان ژن‌های ‏AlNHX‏ و ‏AlSOS1‎‏ در پاسخ به تیمار شوری 250 میلی مولار کلرید سدیم در ‏زمان های 6 ساعت، 1، 3، 8 و 17 روز ...  بیشتر

پروتئومیکس
بررسی پروتئوم ریشه و برگ برنج تحت تنش شوری

قاسم حسینی سالکده؛ داود نصر آبادی

دوره 1، شماره 1 ، اسفند 1390، ، صفحه 1-11

چکیده
  شوری خاک و آب یکی از عوامل محدود‏کننده کشت برنج در سراسر دنیا می‌باشد. این گیاه در مرحله گیاهچه (seedling) حساسیت زیادی نسبت به شوری دارد. پروتئومیکس با توانایی کشف پروتیین‏ها و ژن‌های پاسخ‏دهنده به تنش، در فرایند ‏اصلاح برای تنش‌ها به ویژه تنش شوری نقش کاربردی دارد. جهت بررسی اثر تنش‏شوری بر فرآیند‌های فیزیولوژیکی و الگوی ...  بیشتر

بیوتکنولوژی و تنش های زنده و غیرزنده
جدا سازی و شنا سایی قارچ‎های میکوریز آربوسکولار غالب در ریزوسفر گندم٬ جو و علف های هرز برخی مناطق زراعی شور ایران

غلامرضا صالحی جوزانی؛ سپیده اکبری والا؛ مهدی ثابت جهرمی؛ حسن مرسلی

دوره 1، شماره 1 ، اسفند 1390، ، صفحه 61-75

چکیده
  گیاهانی که ریشه آنها توسط قارچ‎های میکوریز آربوسکولار کلونیزه می‌شوند٬ بطور معمول نسبت به تنش‎های مختلف از قبیل شوری تحمل بالاتری دارند، بنابراین جداسازی و شناسایی این قارچ‌ها می‎تواند جهت تولید کودهای بیولوژیک برای مناطق مذکور بسیار مفید باشد. بدین منظور پس از نمونه برداری ریشه و اسپور از ریزوسفر گیاهان مورد مطالعه (گندم، جو ...  بیشتر