کشت بافت و ریزازدیادی
زینب چقاکبودی؛ مهدی کاکایی؛ علیرضا زبرجدی؛ دانیال کهریزی
چکیده
کلزا یکی از مهمترین گیاهان روغنی در جهان است که به دلیل اهمیت واردات روغن توسعه‌ی کشت آن مورد توجه قرار گرفته است. این تحقیق به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی بر ژنوتیپهای کلزا در شرایط کشت بافت و مزرعه و نیز شـناسایی ژنوتیپهای پایدار در مزرعه اجرا گردید. در شرایط آزمایشگاه، واکنش 14 ژنوتیپ مختلف کلزا به القاء کالوس حاصل از کشت هیپوکوتیل ...
بیشتر
کلزا یکی از مهمترین گیاهان روغنی در جهان است که به دلیل اهمیت واردات روغن توسعه‌ی کشت آن مورد توجه قرار گرفته است. این تحقیق به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی بر ژنوتیپهای کلزا در شرایط کشت بافت و مزرعه و نیز شـناسایی ژنوتیپهای پایدار در مزرعه اجرا گردید. در شرایط آزمایشگاه، واکنش 14 ژنوتیپ مختلف کلزا به القاء کالوس حاصل از کشت هیپوکوتیل و ارزیابی تحمل به خشکی ژنوتیپ‌ها با استفاده از پلی‌اتیلن گلیکول 6000 در پنج سطح شامل صفر (بعنوان شاهد)، 10%، 20% ،30%، و 40% در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بررسی شد. صفات مورد ارزیابی شامل سرعت رشد نسبی، سرعت رشد، محتوای آب نسبی و محتوای پرولین کالوس بود. در بخش مزرعه، ژنوتیپ‌ها در چهار محیط (دو سال متوالی 87-1386 در شرایط دیم و آبیاری) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج کشت کالوس نشان داد که صفات مورد ارزیابی به غیر از محتوای پرولین کالوس با افزایش سطح تنش کاهش یافتند. در شرایط آزمایشگاه ژنوتیپ شماره‌ی هفت (Dante) به عنوان ژنوتیپ برتر معرفی گردید. نتایج حاصل از تجزیه‌ی AMMI حاکی از معنادار بودن اثرات افزایشی ژنوتیپ و محیط و اثر ضربی ژنوتیپ × محیط بود. نتایج اثرات افزایشی تجمعی (تجزیه واریانس) و اثرات متقابل ضربی (تجزیه به اجزای اصلی) نشان داد که دو مؤلفه‌ی اول 02/53 و 65/33 درصد از واریانس اثر متقابل را برای عملکرد روغن تبیین کردند. ژنوتیپهای Dante و SLM-046 بعنوان ژنوتیپهای پایدار معرفی گردیدند.
کشت بافت و ریزازدیادی
اسحاقعلی بیاتی؛ مسعود گماریان؛ حسین میرزایی ندوشن؛ مهدی چنگیزی؛ شهاب خاقانی
چکیده
از طریق کشت ریزنمونه مریستم انتهایی و ایجاد تنوع سوماکلونال ژنوتیپ امیدبخش از رقم سیب‌زمینی آگریا بر اساس رشد بیشتر کالوس در محیط کشت و همچنین ریشه‌زایی و ساقه‌زایی بیشتر که با تولید برگ و سرعت رشد بیشتری نیز همراه بود انتخاب شد. ژنوتیپ جدید همراه با رقم والدی در یک آزمایش مزرعه‌ای در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار برای ...
بیشتر
از طریق کشت ریزنمونه مریستم انتهایی و ایجاد تنوع سوماکلونال ژنوتیپ امیدبخش از رقم سیب‌زمینی آگریا بر اساس رشد بیشتر کالوس در محیط کشت و همچنین ریشه‌زایی و ساقه‌زایی بیشتر که با تولید برگ و سرعت رشد بیشتری نیز همراه بود انتخاب شد. ژنوتیپ جدید همراه با رقم والدی در یک آزمایش مزرعه‌ای در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار برای تعدادی از صفات مورفولوژیک مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که صفات میزان ماده خشک (%5/13)، تعداد (%3/12) و وزن (%6/8) غده در هر بوته و طول استولون (%4) در ژنوتیپ امیدبخش نسبت به رقم آگریا به‌طور معنیداری بیشتر و همچنین صفت روز تا 50 درصد گلدهی (%4/11) و زمان رسیدن (%6/7) در این ژنوتیپ به‌طور معنی داری کمتر از رقم والدی بود. برخی از خصوصیات تغذیهای نیز در دو ژنوتیپ در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار ارزیابی شد. نتایج نشاندهنده آن بود که فعالیت آنتیاکسیدانی قابل توجهی در ژنوتیپ جدید (% 6/35) در مقایسه با رقم والدی (% 3/25) وجود داشت. به علاوه، ژنوتیپ تولید شده به‌طور معنیداری حاوی مقدار نیتریت کمتر (%2/81) و مقدار آهن (%7/20) و نشاسته (%2/21) بیشتری بود. بنابراین، به نظر میرسد رقم حاصل واجد پتانسیلهای قابل قبول جهت کشت و جایگزینی با رقم‌های موجود است.
کشت بافت و ریزازدیادی
رقیه شریف پور؛ محمد علی اعظمی؛ محمدباقر حسن‌پور اقدم
چکیده
گیاه دارویی استویا Stevia rebaudiana Bertoni درختچه چند ساله کوچکی از خانواده Asteraceae است که بومی جنوب آمریکا، به‌ویژه برزیل و پاراگوئه، می‌باشد. این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر عوامل مختلف در القا و رشد ریشه‌های مویین توسط آگروباکتریوم رایزوژنز در گیاه استویا صورت گرفت. بذور استویا در شرایط درون‌شیشه‌ای کشت شدند. پس از جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌ها، ...
بیشتر
گیاه دارویی استویا Stevia rebaudiana Bertoni درختچه چند ساله کوچکی از خانواده Asteraceae است که بومی جنوب آمریکا، به‌ویژه برزیل و پاراگوئه، می‌باشد. این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر عوامل مختلف در القا و رشد ریشه‌های مویین توسط آگروباکتریوم رایزوژنز در گیاه استویا صورت گرفت. بذور استویا در شرایط درون‌شیشه‌ای کشت شدند. پس از جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌ها، ریزنمونه‌های قطعات ریشه، ساقه و برگ در سنین 30، 60 و 90 روزه از گیاهچه‌های درون شیشه‌ای به‌دست آمد. سویه‌های ATCC15834، R1000 وC58 آگروباکتریوم رایزوژنز (حاوی صفر و 100 میکرومولار استوسرینگون) در دو محیط کشت NYA و LB با روش غوطه‌وری و اسپری به‌مدت 72 ساعت در دمای 27 درجه سانتیگراد هم‌کشت گردیدند. ریزنمونه‌های تلقیح شده بعد از حذف باکتری اضافی به محیط 1/2MS و MS جامد حاوی 400 میلی‌گرم بر لیتر آنتی‌بیوتیک سفوتاکسیم منتقل گردیدند. به‌منظور بهینه‌سازی محیط‌کشت‌های مختلف بر رشد ریشه‌های مویین در محیط کشت مایع، از محیط1/2MS با غلظت‌های 5/1% و 3 % ساکارز و IBA 2/0 میلی‌گرم بر لیتر استفاده شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد هر سه سویه آگروباکتریوم بر القای ریشه مویین در ریزنمونه برگ استویا مناسب بودند ولی، سویه ATCC15834 قابلیت بیشتری در القای ریشه‌های مویین داشت. بیشترین میزان فراوانی ریشه مویین در محیط سوسپانسیون NYA و محیط هم‌کشتی 1/2MS بود. همچنین در مرحله پرآوری ریشه‌های مویین محیط 1/2MS دارای 5/1درصد ساکارز مناسب-ترین محیط شناخته شد. لاین‌های حاصل از سویه ATCC15834 استویا، کلون برگ (C2 LA) پر‌رشدترین لاین بود.
کشت بافت و ریزازدیادی
پگاه مرادی دزفولی؛ محمد صدقی؛ مهران عنایتی شریعت پناهی؛ بهرام علیزاده
دوره 7، شماره 18 ، شهریور 1396، ، صفحه 1-14
چکیده
در این تحقیق از هیبریدهای F1 تجاری هایولا اقدام به تولید لاین‌های دابل‌هاپلویید کلزا (اینبرد) به روش جنین‌زایی میکروسپور گردید. به منظور بررسی ترکیب‌پذیری عمومی لاین‌های دابل‌هاپلویید آزمون تاپ‌کراسی با 28 لاین دابل‌هاپلویید و والد تاپ‌کراس هایولا 420 انجام گرفت. هیبریدهای حاصله از تلاقی لاین دابل‌هاپلویید-تستر در سال زراعی ...
بیشتر
در این تحقیق از هیبریدهای F1 تجاری هایولا اقدام به تولید لاین‌های دابل‌هاپلویید کلزا (اینبرد) به روش جنین‌زایی میکروسپور گردید. به منظور بررسی ترکیب‌پذیری عمومی لاین‌های دابل‌هاپلویید آزمون تاپ‌کراسی با 28 لاین دابل‌هاپلویید و والد تاپ‌کراس هایولا 420 انجام گرفت. هیبریدهای حاصله از تلاقی لاین دابل‌هاپلویید-تستر در سال زراعی 1394 کاشته شدند. صفات ارتفاع گیاه، تعداد خورجین در شاخه اصلی و فرعی، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، طول خورجین، تعداد شاخه فرعی، طول ساقه اصلی، وزن هزار دانه، عملکرد تک بوته، تعداد روز تا شروع گلدهی، تعداد روز تا خاتمه گلدهی، تعداد روز تا رسیدن فیزیولوژیک و عملکرد روغن برای ارزیابی قدرت ترکیب‌پذیری عمومی لاین-ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس حاکی از تفاوت معنی‌دار بین نتاج تاپ کراس برای تمام صفات مورد بررسی در سطح احتمال یک درصد بود. بر اساس تجزیه و تحلیل مقایسه میانگین‌ها توسط آزمون دانکن در سطح احتمال 1%، نتاج تاپ کراس شش لاین دابل‌هاپلویید DH1، DH8، DH10، DH11، DH13 و DH21 دارای بیشترین اختلاف معنی‌دار نسبت به نتاج تاپ‌کراس سایر لاین‌های دابل‌هاپلویید از نظر صفات مورد بررسی بودند. بیشترین میزان عملکرد بذر و عملکرد روغن مربوط به نتاج تاپ‌کراس حاصل از تلاقی دابل هاپلویید 21 × هایولا 420 بود. بیشترین مقادیر ترکیب‌پذیری عمومی مثبت برای صفات عملکرد بوته، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه مربوط به لاین‌های دابل‌هاپلویید DH1، DH10 و DH21 بود، لذا می‌توان از این سه لاین دابل‌هاپلویید به عنوان لاین‌های والدی برتر در برنامه های اصلاحی استفاده نمود.
کشت بافت و ریزازدیادی
ابراهیم بیرامی زاده؛ رقیه زارعی؛ زهره حاجی برات؛ زهرا حاجی برات؛ عباس سعیدی
دوره 7، شماره 18 ، شهریور 1396، ، صفحه 93-102
چکیده
شیوه کشت درون شیشه‌ای روش مناسبی برای تکثیر رقم‌های تجاری گل سرخ با یکنواختی بسیار بالا و عاری از بیماری می‌باشد، امروزه به عنوان راه‌گشای مطلوبی در جهت اصلاح از طریق دستورزی ژنتیکی به‌شمار می‌رود. در این مطالعه قابلیت ساقه‌زایی و ریشه‌زایی نسترن در شرایط درون شیشه‌ای بررسی گردید. از جوانه‌های جانبی به عنوان ریز نمونه کشت ...
بیشتر
شیوه کشت درون شیشه‌ای روش مناسبی برای تکثیر رقم‌های تجاری گل سرخ با یکنواختی بسیار بالا و عاری از بیماری می‌باشد، امروزه به عنوان راه‌گشای مطلوبی در جهت اصلاح از طریق دستورزی ژنتیکی به‌شمار می‌رود. در این مطالعه قابلیت ساقه‌زایی و ریشه‌زایی نسترن در شرایط درون شیشه‌ای بررسی گردید. از جوانه‌های جانبی به عنوان ریز نمونه کشت استفاده شد. آزمایش ساقه‌زایی با استفاده از فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی انجام شد. محیط کشت مورد استفاده در مرحله ساقه زایی غلظت‌های مختلف تنظیم کننده‌های کینتین (5/0،۰ میلی‌گرم در لیتر) و بنزوئیک اسید (5/0-۱-5/1-۲ میلی گرم در لیتر) بود. تجزیه واریانس برای صفات تعداد شاخساره و طول گیاهچه در سطح ۱% اختلاف معنیداری را نشان دادند. بیشترین تعداد شاخساره با غلظت‌های تنظیم کننده رشد (1 میلی‌گرم در لیتر) بنزوئیک اسید همراه با ( 5/0 میلی‌گرم در لیتر) کینتین مشاهده شد. بیشترین طول گیاهچه با استفاده از تنظیم‌کننده-های رشد ( 5/0 میلی‌گرم در لیتر) BA و همراه با (5/0 میلی‌گرم در لیتر) Kin به‌دست آمد. صفات تعداد ریشه، نسبت تعداد ریشه/طول ریشه و طول ریشه تفاوت معنیداری را در پاسخ به تیمارهای مختلف ریشه زایی نشان دادند. علاوه بر این، بهترین تیمار ریشه‌زایی در غلظت میلی گرم در لیتر 2/1 ایزوبنزوئیک اسید به‌دست آمد. تمامی گیاهچه‌ها سازگار شده و به گلخانه تجاری رز منتقل گردید.
کشت بافت و ریزازدیادی
پیمان شریفی؛ احمد معینی
دوره 6، شماره 13 ، خرداد 1395، ، صفحه 13-26
چکیده
برخی عوامل موثر بر جنین‌زایی در کشت میکروسپورهای جداشده کلزا و باززایی گیاهچه‌ها از جنینهای حاصله در آزمایش‌هایی جداگانه بررسی شدند. آزمایش‌ها به صورت فاکتوریل دو فاکتوره و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی انجام شدند. در تمام آزمایش‌ها، ارقام در سه سطح شامل گلوبال (Global)، اپشن (Option) و پی‌اف (PF7045/91) فاکتور اول را تشکیل می‌دادند. میکروسپورها ...
بیشتر
برخی عوامل موثر بر جنین‌زایی در کشت میکروسپورهای جداشده کلزا و باززایی گیاهچه‌ها از جنینهای حاصله در آزمایش‌هایی جداگانه بررسی شدند. آزمایش‌ها به صورت فاکتوریل دو فاکتوره و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی انجام شدند. در تمام آزمایش‌ها، ارقام در سه سطح شامل گلوبال (Global)، اپشن (Option) و پی‌اف (PF7045/91) فاکتور اول را تشکیل می‌دادند. میکروسپورها از غنچه‌های به طول 4-3 میلی‌متر جدا و در محیط کشت NLN-13 کشت شدند. میکروسپورهای کشت‌شـده به مدت ۱۴ روز در معرض تنش دمایی ۳۰ درجه سانتیگراد و در شرایط تاریکی قرار گرفتند و پس از آن به اتاق رشدی با دمای ۲۵ درجه سانتیگراد و در داخل یک لرزاننده منتقل گردیدند. برای باززایی، جنینهای 35-25 روزه به محیط کشت جامد B5 منتقل شدند و بعد از حدود 20 تا 25 روز، گیاهچه‌های طبیعی، گیاهچه‌های غیر طبیعی، جنینهای ریشه‌دار و جنینهای تغییرنکرده شمارش شدند. در آزمایش اول جنین‌زایی اثر حجم محیط کشت، رقم و نیز اثرمتقابل آنها معنی‌دار بود. در رقم گلوبال، حجم 5/12 میلی‌لیتر محیط کشت با متوسط تولید 5/695 جنین در هر پتری‌دیش، بیشترین میزان جنین‌زایی را داشت. در آزمایش دوم جنین‌زایی، اثر زغال فعال و اثرمتقابل دو فاکتور معنی‌دار بود. در آزمایش سوم جنین‌زایی منابع مختلف هیدرات کربن با هم اختلاف معنی‌دار داشتند. در آزمایش اول باززایی، اسید جیبرلیک اثر معنی‌دار بر تعداد جنینهای تغییرنکرده، گیاهچه‌های غیرطبیعی، گیاهچه‌های طبیعی و جنینهای ریشه‌دار داشت و اثرمتقابل اسید جیبرلیک و رقم بر گیاهچه‌های طبیعی معنی‌دار بود. در آزمایش دوم باززایی، اثرمتقابل عامل ژلی و رقم بر گیاهچه‌های طبیعی معنی‌دار بود.
کشت بافت و ریزازدیادی
بهزاد احمدی؛ رسول اصغری ذکریا؛ مهران عنایتی شریعت پناهی؛ ناصر زارع؛ پژمان آزادی
دوره 5، شماره 10 ، شهریور 1394، ، صفحه 17-29
چکیده
در این تحقیق، اثر تیمار سرمایی (4 درجه سانتیگراد به مدت 1 الی 5 روز) در ترکیب با شوک گرمایی (30 درجه سانتیگراد به مدت 1 الی 10 روز) و همچنین اثر کلشی‌سین (25 الی 100 میلی‌گرم در لیتر به مدت 24 الی 72 ساعت) بر القای تقسیمات اسپوروفیتی و تشکیل جنین در میکروسپورهای کشت شده دو رقم هیبرید گوجه فرنگی (برلینا و پتوپراید) بررسی شد. ساختارهای منتج از کشت ...
بیشتر
در این تحقیق، اثر تیمار سرمایی (4 درجه سانتیگراد به مدت 1 الی 5 روز) در ترکیب با شوک گرمایی (30 درجه سانتیگراد به مدت 1 الی 10 روز) و همچنین اثر کلشی‌سین (25 الی 100 میلی‌گرم در لیتر به مدت 24 الی 72 ساعت) بر القای تقسیمات اسپوروفیتی و تشکیل جنین در میکروسپورهای کشت شده دو رقم هیبرید گوجه فرنگی (برلینا و پتوپراید) بررسی شد. ساختارهای منتج از کشت میکروسپور با بیشتر از 10 هسته تنها در رقم برلینا و در کشت‌هایی مشاهده گردید که به مدت 1 و 2 روز تحت تیمار سرمایی 4 درجه سانتیگراد و سپس به مدت 2 روز در دمای 30 درجه قرار گرفتند. همچنین تیمار سرمایی به مدت 1 یا 2 روز و سپس 2 روز دمای 30 درجه به طور موثری موجب تشکیل ساختارهای میکروسپوری10-9 هسته‌ای در هر دو رقم گردید. میکروسپورهای با بیشتر از 5 هسته در هیچکدام از کشت‌هایی که به مدت 10 روز تحت تیمار دمایی 30 درجه قرار گرفتند بودند مشاهده نگردید. در رقم برلینا، ساختارهای میکروسپوری10-9 هسته‌ای در تیمار 25 میلی-گرم در لیتر کلشی‌سین به مدت 48 ساعت رویت شدند در حالیکه در رقم پتوپراید، در هیچکدام از تیمارها میکروسپورهای با بیشتر از 8 هسته تشکیل نگردید. رویان‌های کروی تنها در محیط کشت دو لایه و تیمار 4 درجه سانتیگراد به مدت 2 و 5 روز و سپس 2 روز دمای 30 درجه تشکیل شدند. در صورت انتخاب دوره مناسب پیش تیمار گرمایی و سرمایی می‌توان رویان‌زایی را در میکروسپورهای گوجه فرنگی القا نمود.
کشت بافت و ریزازدیادی
کیقباد کیکاوسی؛ الطاف حسین نداف؛ غلامرضا بخشی خانیکی
دوره 5، شماره 9 ، خرداد 1394، ، صفحه 29-38
چکیده
در اکثر مطالعات انتقال ژن های گیاهی، استفاده از پرولین و سایر اسید های آمینه در محیط کشت، یکی از عوامل موثر بر موفقیت و افزایش میزان کالوس زایی و کاهش زمان آن می باشد. افزودن این اسید آمینه در محیط کشت کالوس زایی با توجه به ماهیت تاثیر گزارش بر مواد موثر در متابولیت های ثانویه دخیل در عطر برنج، می تواند منجر به ایجاد تاثیرات ناخواسته ...
بیشتر
در اکثر مطالعات انتقال ژن های گیاهی، استفاده از پرولین و سایر اسید های آمینه در محیط کشت، یکی از عوامل موثر بر موفقیت و افزایش میزان کالوس زایی و کاهش زمان آن می باشد. افزودن این اسید آمینه در محیط کشت کالوس زایی با توجه به ماهیت تاثیر گزارش بر مواد موثر در متابولیت های ثانویه دخیل در عطر برنج، می تواند منجر به ایجاد تاثیرات ناخواسته ای در نتایج حاصل از انتقال ژن های مربوط به ترکیبات معطری نظیر (2-acetyl-1-pyrroline (2AP گردد. از طرف دیگر کمبود این اسید آمینه و سایر اسید های آمینه می تواند سبب کاهش شدید درصد کالوس زایی و باززایی گردد. در این مطالعه، قابلیت کالوس زایی دو رقم برنج شامل Ambemohar 157 و Indrayani از ارقام indica بدون حضور پرولین در محیط کشت پایه MS ، حاوی سطوح مختلفی از هورمون 2,4-D مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که افزودن 2,4-D تا مقدار 2.5 میلی‌گرم در لیتر برای واریتهAmbemohar157 و 4 میلی‌گرم در لیتر برای واریته Indrayani می‌تواند منجر به تولید حداکثری کالوس شده و جایگرینی مناسب برای استفاده از پرولین در محیط کشت القای کالوس باشد. بالاترین درصد باززایی برای رقم Ambemohar157 در 2 میلی‌گرم در لیتر (Benzylaminopurine (BAP و برای رقم Indrayani در 3 میلی‌گرم در لیتر BAPمشاهده شد. همچنین مشاهده شد که با افزودن پرولین به مقدار 500 میلی‌گرم در لیتر به محیط کشت، میزان پرولین آزاد در کالوس‌های تولید شده در هر دو رقم بین 12 تا 14 برابر بیشتر شد.
کشت بافت و ریزازدیادی
علی بوش؛ احمد معینی؛ حمید دهقانی؛ زهرا موحدی
دوره 4، شماره 8 ، اسفند 1393، ، صفحه 47-55
چکیده
بیورآکتورهای گیاهی می‌توانند هزینه‌های ریزازدیادی را کاهش داده و روش تکثیر را از نظر اقتصادی توجیه‌پذیر کنند. در این پژوهش برای ریزازدیادی گیاه گل محمدی، بیوراکتوری از نوع سیستم غرقاب موقتی، طراحی و ساخته شد و به منظور بهینه‌سازی این سیستم، آزمایش‌هایی جهت بررسی انواع شیلنگ مورد استفاده در سیستم، اندازه ظروف و بسترهای مختلف ...
بیشتر
بیورآکتورهای گیاهی می‌توانند هزینه‌های ریزازدیادی را کاهش داده و روش تکثیر را از نظر اقتصادی توجیه‌پذیر کنند. در این پژوهش برای ریزازدیادی گیاه گل محمدی، بیوراکتوری از نوع سیستم غرقاب موقتی، طراحی و ساخته شد و به منظور بهینه‌سازی این سیستم، آزمایش‌هایی جهت بررسی انواع شیلنگ مورد استفاده در سیستم، اندازه ظروف و بسترهای مختلف داخل ظروف انجام شدند. همچنین، سیستم غرقاب موقتی با محیطهای کشت جامد و مایع دارای پل کاغذی مقایسه شدند. بطورکلی نتایج نشان داد که سیستم غرقاب موقتی با شیلنگ سفید سیلیکونی با میانگین تولید 11 نوساقه در هر ریزنمونه، بیشترین تعداد نوساقه را تولید کرده است. همچنین سیستم غرقاب موقتی با بطری شیشه‌ای ml 600، بیشترین تعداد نوساقه در هر ریزنمونه را در مقایسه با سایر تیمارها داشت (36/10 نوساقه). نتایجآزمایش دیگری نشان داد که سیستم غرقاب موقتی بدون بستر با میانگین تولید 76/10 بهترین پاسخ را داشته است. سیستم غرقاب موقت همچنین به طور معنی داری تعداد نوساقه بیشتری در هر ریزنمونه را در مقایسه با محیط های کشت جامد و مایع تولید کرد (به ترتیب 66/10 ،56/2 و 66/5 نوساقه).
کشت بافت و ریزازدیادی
عبدالرضا باقری؛ فرشته مشیری؛ سارا خسروی نیا
دوره 3، شماره 5 ، اسفند 1392، ، صفحه 53-61
چکیده
زیره سیاه گیاهی چند ساله با خواص دارویی با ارزش است. به منظور غلبه بر موانع اصلاحی موجود در شرایط مزرعه، دستیابی به روش‌های باززایی مؤثر، امکان دستورزی ژنتیکی و بهبود صفات را در این گیاه فراهم می‌کند. تحقیق حاضر با هدف دستیابی به یک پروتکل باززایی معتبر جهت استفاده از آن در برنامه‌های مهندسی ژنتیک این گیاه انجام شد. پس از بهینه سازی ...
بیشتر
زیره سیاه گیاهی چند ساله با خواص دارویی با ارزش است. به منظور غلبه بر موانع اصلاحی موجود در شرایط مزرعه، دستیابی به روش‌های باززایی مؤثر، امکان دستورزی ژنتیکی و بهبود صفات را در این گیاه فراهم می‌کند. تحقیق حاضر با هدف دستیابی به یک پروتکل باززایی معتبر جهت استفاده از آن در برنامه‌های مهندسی ژنتیک این گیاه انجام شد. پس از بهینه سازی شرایط ضدعفونی و جوانه زنی بذر، در محیط کشت پایه MS، گیاهچه های لپه ای حاصل شدند. القای کالوس، ریشه زایی و باززایی ریزنمونه‌های مختلف این گیاهچه ها، در محیط کشت پایه MS حاوی غلظت های متفاوت از تنظیم کننده‌های رشدی BAP، NAA و IAA، بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. با کشت ریزنمونه‌ها در تیمارهای مختلف محیط کشت، فراوانی کالوس زایی، ریشه زایی و باززایی از ریزنمونه ریشه چه افزایش معنی داری داشت. تنظیم کننده های رشدی BAP و NAA بر القای کالوس و تداوم رشد آن موثر بودند. بیشترین فراوانی کالوس دهی و وزن خشک توده کالوس در غلظت های 5/0 یا 1 میلی گرم در لیترBAP و NAA مشاهده شد. فراوانی ریشه زایی غالبا متأثر از تنظیم کننده رشد NAA با غلظت 1 میلی گرم در لیتر بود. همچنین IAAدر باززایی تک مرحله‌ای موثر شناخته شد. به نحوی که با افزودن 5/0 میلی گرم در لیتر IAA به محیط کشت، کالوس دهی به میزان قابل توجهی کاهش یافته و باززایی ساقه از هر سه ریزنمونه گره لپه ای، هیپوکوتیل و ریشه‌چه مشاهده شد.
کشت بافت و ریزازدیادی
مریم توکلی؛ مهران عنایتی شریعت پناهی
دوره 3، شماره 4 ، شهریور 1392، ، صفحه 61-68
چکیده
تحقیق حاضر با هدف بهینه سازی بکارگیری تکنیک موتاسیون در جنین زایی میکروسپورهای کلزا انجام شد. هیبریدهای Hyola 401 و Hyola 420 به عنوان مواد گیاهی و موتاژن شیمیایی EMS (اتیل متان سولفونات) استفاده گردیدند. استوک EMS برای غلظت های 1/0، 2/0 و 3/0 درصد با استفاده از محیط کشت NLN13 تهیه و میکروسپورها در غلظت های مورد نظر و با زمان های 30 ، 60 و 90 دقیقه تیمار شدند. ...
بیشتر
تحقیق حاضر با هدف بهینه سازی بکارگیری تکنیک موتاسیون در جنین زایی میکروسپورهای کلزا انجام شد. هیبریدهای Hyola 401 و Hyola 420 به عنوان مواد گیاهی و موتاژن شیمیایی EMS (اتیل متان سولفونات) استفاده گردیدند. استوک EMS برای غلظت های 1/0، 2/0 و 3/0 درصد با استفاده از محیط کشت NLN13 تهیه و میکروسپورها در غلظت های مورد نظر و با زمان های 30 ، 60 و 90 دقیقه تیمار شدند. بعد از اعمال تیمار، میکروسپورها در محیط NLN13 کشت و سپس به مدت 14 روز در دمای °C30 قرار داده شدند. نتایج نشان داد که در هر دو هیبرید در غلظت 1/0% موتاژن و زمان 90 دقیقه بیشترین تعداد جنین ها به دست آمد. هر سه غلظت بکار برده شده از EMS و شاهد در مدت زمان 90 دقیقه از نظر جین زایی اختلاف معنی داری با هم داشتند و هر چه غلظت در این زمان افزایش یافت تعداد جنین های بدست آمده کمتر بود. جنین ها پس از انتقال به محیط B5 همراه با اسید جیبرلیک و نگهداری در دمای °C4 و تاریکی به مدت 10 روز به انکوباتور با دمای °C25 منتقل شدند. گیاهچه های رشد کرده به محیط باززایی B5 بدون اسید جیبرلیک انتقال یافتند. در هر دو هیبرید غلظت 3/0% از EMS که در مدت زمان 90 دقیقه اعمال شده بود، دارای بیشترین میزان باززایی کل بود.
کشت بافت و ریزازدیادی
حامد ابراهیم زاده؛ محمود لطفی؛ شیوا عزیزی نیا؛ فرنگیس قنواتی
دوره 3، شماره 4 ، شهریور 1392، ، صفحه 99-108
چکیده
در پژوهش حاضر تولید گیاهان هاپلوئید در کدو از طریق القای رویان‌های بکرزا مورد مطالعه قرار گرفت. برای این منظور گلهای ماده توسط بساکهای پرتوتابی‌شده با دزهای مختلف (25، 50، 75، 100 و 200 گری) اشعه گاما گردهافشانی شدند. جنینهای القاء‌شده سه تا پنج هفته پس از گردهافشانی نجات داده شده و در محیط اختصاصیE20 کشت شدند. طبق نتایج ...
بیشتر
در پژوهش حاضر تولید گیاهان هاپلوئید در کدو از طریق القای رویان‌های بکرزا مورد مطالعه قرار گرفت. برای این منظور گلهای ماده توسط بساکهای پرتوتابی‌شده با دزهای مختلف (25، 50، 75، 100 و 200 گری) اشعه گاما گردهافشانی شدند. جنینهای القاء‌شده سه تا پنج هفته پس از گردهافشانی نجات داده شده و در محیط اختصاصیE20 کشت شدند. طبق نتایج تحقیق بیشترین تعداد جنین از دزهای 50 و 75 گری اشعه گاما به‌دست آمد که 82% از کل جنینهای حاصله را در بر میگرفت و این درحالی بود که هیچ جنینی در دز 200 گری به‌دست نیامد. باززایی و تولید گیاهان هاپلوئید به‌شدت تحت تأثیر شدت دز اشعه گاما، تیپ و مرحله جنینی بود. بیشترین باززایی و تولید گیاه هاپلوئید مربوط به دز 50 گری بود که با 27 گیاه باززا شده و تولید 11 گیاه هاپلوئید اختلاف معنیداری را با سایر دزها درسطح 5% از خود نشان داد. جنینهای بیشکل فقط گیاه دیپلوئید تولید کردند؛ درحالی‌که به‌ترتیب 17/29، 33/33، 14/57، 67/66، 100 و 100 درصد از گیاهان به‌دست‌آمده از جنینهای لپهای، قلبی، اژدری، نوکپیکانی، نوک‌اژدری و کروی هاپلوئید بودند. به‌طور کلی در طول مطالعه از 7744 بذر استخراجی، 127 جنین و 44 گیاه کامل به‌دست آمد؛ که از این میان هاپلوئیدی 17 گیاه توسط فلوسایتومتری و شمارش کلروپلاستهای سلول‌های نگهبان روزنه و همچنین بررسی خصوصیات موفولوژیکی تأیید شد.
کشت بافت و ریزازدیادی
مریم دهستانی اردکانی؛ محسن کافی؛ مهران عنایتی شریعت پناهی؛ مریم جعفرخانی کرمانی؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ مهناز عروجلو
دوره 2، شماره 3 ، اسفند 1391، ، صفحه 73-83
چکیده
کشت میکروسپور یکی از روش های کارآمد تولید گیاهان هاپلوئید می باشد. در پژوهش حاضر، سیستم کشت میکروسپور در دو رقم تتراپلوئید رز (‘Apollo’ و ‘Amarosa’) مورد بررسی قرار گرفت. عواملی شامل محیط جداسازی میکروسپورها (AB و B)، محیط القای جنین زایی در میکروسپورها (AT3) به همراه منابع مختلف کربوهیدرات (ساکارز، مالتوز یا گلوکز) و آمینو اسید لاکتالبومین ...
بیشتر
کشت میکروسپور یکی از روش های کارآمد تولید گیاهان هاپلوئید می باشد. در پژوهش حاضر، سیستم کشت میکروسپور در دو رقم تتراپلوئید رز (‘Apollo’ و ‘Amarosa’) مورد بررسی قرار گرفت. عواملی شامل محیط جداسازی میکروسپورها (AB و B)، محیط القای جنین زایی در میکروسپورها (AT3) به همراه منابع مختلف کربوهیدرات (ساکارز، مالتوز یا گلوکز) و آمینو اسید لاکتالبومین هیدرولیزات مورد مطالعه قرار گرفتند. اثر تنش های گرسنگی و دمایی به تنهایی و یا به صورت توام با مدت زمان های گوناگون بر تقسیمات متقارن (اسپروفیتی) مورد ارزیابی قرار گرفت. از میکروسپورها در مراحل مختلف نموی جهت کشت استفاده شد اما بیشتر آنها در مرحله انتهای تک سلولی بودند. به منظور حذف آلودگی های باکتریایی و قارچی، غنچه ها قبل از کشت با اتانول 70 درصد به مدت 15، 30 و 60 ثانیه یا هیپوکلریت سدیم (5/3 درصد) به مدت 5، 10 و 15 دقیقه ضدعفونی سطحی شدند. بهترین روش ضدعفونی غنچه ها تیمار با هیپوکلریت سدیم (5/3 درصد) به مدت 10 دقیقه تشخیص داده شد. دو محیط جداسازی تفاوت معنی داری در زنده مانی میکروسپورها نشان ندادند. در میان محیط های القایی مورد بررسی، در رقم ‘Amarosa’، بالاترین میزان زنده مانی میکروسپورها در محیط AT3 به همراه قند گلوکز به دست آمد. محیط های کشت القایی در رقم ‘Apollo’، تفاوت معنی داری در زنده مانی میکروسپورها نشان ندادند. ترکیبی از تنش های گرسنگی و سرمایی به مدت سه روز موجب القای جنین در رقم ‘Amarosa’ گردید. در پژوهش حاضر برای اولین بار جنین زایی میکروسپورهای رز گزارش می گردد.
کشت بافت و ریزازدیادی
بهاره طایفه-افشاری؛ مهران عنایتی شریعت پناهی؛ مجتبی وهابزاده
دوره 1، شماره 1 ، اسفند 1390، ، صفحه 13-21
چکیده
هدف از این پژوهش بهینه¬سازی القای جنین¬زایی در میکروسپورهای جداشده گندم نان می¬باشد. در این پژوهش از هیبریدهای F1 شامل,M85-6 × 90 ,M85-8 × 90 mv17 × شیرودی، کویر ×mv17 و کویر × بم، استفاده شد. میکروسپورها در محیط A2 با میزان متفاوت قند مالتوز (60 و 90 گرم در لیتر) بسته به ژنوتیپ کشت شدند. نتایج نشان داد که از نظر صفات جنین¬زایی و باززایی ...
بیشتر
هدف از این پژوهش بهینه¬سازی القای جنین¬زایی در میکروسپورهای جداشده گندم نان می¬باشد. در این پژوهش از هیبریدهای F1 شامل,M85-6 × 90 ,M85-8 × 90 mv17 × شیرودی، کویر ×mv17 و کویر × بم، استفاده شد. میکروسپورها در محیط A2 با میزان متفاوت قند مالتوز (60 و 90 گرم در لیتر) بسته به ژنوتیپ کشت شدند. نتایج نشان داد که از نظر صفات جنین¬زایی و باززایی بین هیبریدها تفاوت معنی¬دار وجود دارد. اما بین دو میزان قند مالتوز و اثر متقابل آن با ژنوتیپ تفاوت معنی¬داری مشاهده نشد. هیبریدهایM85-6 × 90 ،mv17 × شیرودی وmv17 × کویر بیشترین جنین¬زایی را در میان سایر هیبریدها داشتند. اما در مورد باززایی جنین¬ها، هیبریدهای × mv17 شیرودی و M85-6 × 90 بالاترین میزان باززایی جنین را داشتند. اثر 2,4-D به عنوان تنش جهت القای جنین¬زایی در رقم فلات که یک رقم پاسخ پذیر به کشت میکروسپور می¬باشد، برررسی شد. میکروسپورها در سه غلظت 15، 25 و 35 میلی¬گرم در لیتر 2,4-D به مدت 30 دقیقه تحت تیمار قرار گرفتند، در حالی که از میکروسپورهای بدون اعمال تیمار 2,4-D به عنوان شاهد استفاده شد. نتایج نشان داد که فراوانی جنین¬زایی در میکروسپورهای تحت تنش با2,4-D در مقایسه با میکروسپورهای شاهد برتر می¬باشد. بیشترین جنین¬زایی با اعمال 15 میلی¬گرم در لیتر 2,4-D و بیشترین جنین¬های باززایی شده از غلظت 15 و 25 میلی¬گرم در لیتر آن به دست آمد. طبق نتایج بدست آمده2,4-D به عنوان یک تنش نو در القای جنین¬زایی میکروسپورهای گندم معرفی می¬شود.
