با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن بیوتکنولوژی جمهوری اسلامی ایران
اصلاح نباتات مولکولی
فناوری هوش‌ مصنوعی در کشاورزی؛ چشم‌انداز، کاربردها و چالش‌ها

سید مجتبی خیام نکویی؛ محمد رضا غفاری؛ محسن مردی؛ زهرا قربان زاده؛ رسمیه حمید؛ مهرشاد زین العابدینی

دوره 13، شماره 45 ، فروردین 1403، ، صفحه 15-29

https://doi.org/10.30473/cb.2024.70090.1941

چکیده
  امروزه به‌کارگیری فناوری‌های پیشرفته مانند سیستم موقعیت‌یابی جهانی، هواپیماهای بدون سرنشین، نقشه‌برداری ماهواره‌ای، حسگرهای از راه دور و ماشین‌آلات دقیق کشاورزی حجم زیادی از کلان‌داده‌ها را در طول فرایند تولید در اختیار کشاورزان قرار می‌دهد که می‌تواند به‌عنوان بخشی از اقتصاد دیجیتال در کشاورزی دقیق محسوب شده و مورد بهره‌برداری ...  بیشتر

مهندسی ‍ژنتیک و انتقال ژن
بررسی افزایش میزان اسید اولئیک در گیاه گلرنگ با استفاده از تغییرات در ژن Fatty Acid Desaturase-2 پس از به کارگیری روش CRISPR-Cas9

محمدامین نیسی؛ مطهره محسن پور؛ حسن رهنما

دوره 12، شماره 39 ، آذر 1401، ، صفحه 69-83

https://doi.org/10.30473/cb.2023.66349.1895

چکیده
  گیاه دانه‌روغنی گلرنگ از گیاهان بومی ایران است که میزان اسید اولئیک (18:1) آن در تمامی ارقام ایرانی پایین است. روغن‌های دارای سطوح اسید اولئیک بالاتر از 50 درصد به علت وجود یک پیوند دوگانه در اسیداولئیک نسبت به اسیدهای چرب دارای دو یا چند پیوند دوگانه، دارای پایداری اکسیداتیو در برابر حرارت هستند. به‌کارگیری روش‌های مهندسی ژنتیک و ...  بیشتر

مهندسی ‍ژنتیک و انتقال ژن
شناسایی و مطالعه ژن DRO1 در برنج رقم هاشمی و انتقال همزمان آن با ژن OsCKX4 به‌منظور مهندسی ریشه

زهرا قربانزاده؛ مهربانو کاظمی‌الموتی؛ لیلا پورهنگ؛ سید محمد موسوی پاکزاد؛ الهه معتمد؛ مونا ماپار؛ علی اکبر عبادی؛ محمدرضا غفاری؛ قاسم حسینی سالکده؛ بهزاد قره‌یاضی؛ مطهره محسن پور

دوره 11، شماره 36 ، اسفند 1400، ، صفحه 49-62

https://doi.org/10.30473/cb.2022.62378.1866

چکیده
  بهبود ساختار ریشه منجر به افزایش عملکرد دانه و کیفیت بالاتر بذر می‌شود و این امر از طریق بهبود رشد گیاه، استقرار بهتر در خاک، جذب بیشتر آب و تغذیه و بیوسنتز اسیدهای آمینه و هورمون‌ها حاصل شده و باعث افزایش کارایی استفاده از مواد مغذی و تحمل تنش در گیاه می‌شود. خشکسالی یک چالش جدی در کشور است و بنابراین تولید محصولات متحمل به خشکی دارای ...  بیشتر

مهندسی ‍ژنتیک و انتقال ژن
ارزیابی عوامل مؤثر در افزایش بازده انتقال ژن به Citrus aurantifolia L. به‌واسطه اگروباکتریوم و کاهش شیمری‌شدن شاخساره‌های تراریخته

سعید سهیلی وند؛ امیر موسوی؛ محمدرضا صفرنژاد

دوره 10، شماره 32 ، اسفند 1399، ، صفحه 37-53

https://doi.org/10.30473/cb.2021.57688.1832

چکیده
  انتقال ژن به لیموترش (Citrus aurantifolia L.)، به‌عنوان یکی از گیاهان چوبی سرسخت، چالش‌برانگیز است. تأکید این مطالعه بر عوامل مهمی است که در افزایش موفقیت انتقال ژن و کاستن شیمری شدن شاخساره‌های تراریخته، مؤثر هستند. ریزنمونه‌های اپی‌کوتیل و میانگره، با سه سویه اگروباگتریوم (LBA4404، GV3101 و GV3850)، حامل پلاسمیدهای pBI121 و pCAMBIA3301 دارای ژن گزارشگر ...  بیشتر

مهندسی ‍ژنتیک و انتقال ژن
طراحی و ساخت سازه دو ژنی حاوی ژن EPSPS و 11 kDa delta zein به منظور تراریختی سویا با هدف بهبود محتوی متیونین و تحمل به علف‌کش گلایفوسیت

الهام صبوری رباط؛ محمود سلوکی؛ علی اکبر حبشی؛ مطهره محسن پور؛ عباسعلی امام جمعه

دوره 9، شماره 27 ، آذر 1398، ، صفحه 69-77

https://doi.org/10.30473/cb.2019.46927.1776

چکیده
  سویا یک منبع ممتاز پروتئین در تغذیه انسان و سایر حیوانات به شمار می‌رود و به منظور تولید و بهره برداری اقتصادی از روغن و پروتئین آن کشت می‌شود. این گیاه همانند سایر اعضای خانواده لگومینه، حاوی مقادیر کم اسید‌های آمینه گوگرد‌دار (متیونین و سیستئین) است. استفاده از یک نشانگر انتخابی مناسب، در باززایی گیاهان حاصل از انتقال ژن و همچنین ...  بیشتر

مهندسی ‍ژنتیک و انتقال ژن
بیان گذرای ژن در گیاهان و کاربردهای آن در کشاورزی مولکولی و شناسایی عملکرد ژن‌ها

کتایون زمانی

دوره 8، شماره 22 ، شهریور 1397، ، صفحه 65-79

چکیده
  تراریختی گذرای گیاهان روشی مفید و در برخی موارد جایگزینی مناسب برای تراریختی پایدار به ویژه در غلات، گیاهان درختی و گیاهانی است که باززایی و یا تراریختی آنها با مشکل مواجه است. در این روش در زمانی کوتاه تعداد زیادی از نسخه‌های تراژن وارد سلول گیاهی شده، رونویسی و ترجمه می‌شوند و چون توالی DNA در ژنوم میزبان وارد نمی‌شود، بیان ژن تحت ...  بیشتر

مهندسی ‍ژنتیک و انتقال ژن
ویرایش ژنوم در راستای تغییر رنگ گل با استفاده از تکنولوژی کریسپر

معصومه فلاح زیارانی؛ مسعود توحیدفر

دوره 8، شماره 21 ، خرداد 1397، ، صفحه 71-79

چکیده
  امروزه تغییر رنگ گل به دلیل اهمیت تجاری آن یکی از اهداف محققان است. با ایجاد تنوع در رنگ گلبرگ گیاهان زینتی می‌توان درآمدزایی بالایی برای کشور ایجاد کرد و راه را برای صادرات آن به سایر نقاط دنیا هموار کرد. در گذشته به روش سنتی و مهندسی ژنتیک تلاش‌هایی در راستای تغییر رنگ صورت گرفته است، اما با کندی همراه بوده است. با کشف سیستم کریسپر ...  بیشتر

مهندسی ‍ژنتیک و انتقال ژن
فرابیان ژن شبه استریکتوسیدین سینتاز-6 در گیاه Arabidopsis thliana

امین عابدی؛ محمد مهدی سوهانی؛ رضا شیرزادیان

دوره 5، شماره 12 ، اسفند 1394، ، صفحه 67-78

چکیده
  استریکتوسیدین سینتاز یک آنزیم کلیدی مسییر بیوسنتز ایندول الکالوئیدهای مونوترپنی می‌باشد. آرابیدوپسیس قادر به تولید ترکیبات آلکالوئیدی نیست اما، ژن‌هایی مشابه استریکتوسیدین سینتاز در آن شناسایی شده است. ژن SSL6 از اعضاء خانواده ژنی شبه استریکتوسیدین سینتاز آرابیدوپسیس می‌باشد که در این تحقیق پاسخ ژن آن به تیمار شوری بصورت کمی بررسی ...  بیشتر

مهندسی ‍ژنتیک و انتقال ژن
ارزیابی گیاه تراریخت کلزای بیان‌کننده پروتئین نوترکیب از زیر واحد B سم‌های STX2 و CTX باکتری‌های اشریشیا کلای و ویبریوکلرا

آتنا مظفری؛ روح اله کاظمی؛ جعفر امانی؛ محیات جعفری؛ علی هاتف سلمانیان

دوره 5، شماره 11 ، آذر 1394، ، صفحه 1-13

چکیده
  بیماری‌های اسهالی یکی از مهمترین معضلات بهداشت جهانی، در تمامی رده‎های سنی مطرح می‌باشند. از میان عوامل ایجاد کننده این بیماری‌ها می-توان به Enterohemorrhagic Escherichia coli (EHEC) وVibrio cholerae اشاره کرد. در گروه EHEC سروتایپ O157:H7، شایع‌ترین عامل ایجاد اسهال، از طریق سم STX2 ایجاد بیماری می‌کند. در ویبریوکلرا نیز توکسین CTX منجر به بروز بیماری می‌گردد. ...  بیشتر

مهندسی ‍ژنتیک و انتقال ژن
ساخت و بررسی کارآیی ناقل بیانی گیاهی pBI105، با هدف سهولت همسانه سازی و خالص سازی پروتئین نوترکیب

کسری اصفهانی؛ علی هاتف سلمانیان

دوره 4، شماره 7 ، مهر 1393، ، صفحه 59-69

چکیده
  ناقلین دوتایی مرسوم مثل pBI121 که هنوز به طور گسترده ای در انتقال ژن به گیاه به واسطه آگروباکتریوم استفاده می شوند، عمدتاً تعداد محدودی جایگاه منحصر به فرد شناسایی آنزیم های برشی در جایگاه همسانه سازی خود دارند. همچنین این ناقل ها فاقد بسیاری از عناصر و توالی های مفید مثل توالی‌های مورد استفاده در خالص سازی پروتئین نوترکیب هستند. در ...  بیشتر

بیوتکنولوژی و تنش های زنده و غیرزنده
آنالیز عملکرد پیش‌بر مصنوعی SP-DD با استفاده از روش اگرواینجکشن در گیاه توتون

مرجان بحرآبادی؛ فرهاد شکوهی فر؛ محمدعلی ابراهیمی

دوره 4، شماره 6 ، شهریور 1393، ، صفحه 11-20

چکیده
  پیش‌برهای مصنوعی القاپذیر با بیمارگرها (Synthetic pathogen-inducible promoters) جایگزین مناسبی برای پیش‌برهای طبیعی در دست‌ورزی ژنتیکی گیاهان با هدف تولید ارقام مقاوم می‌باشند. یک پیش‌بر القاپذیر با بیمارگر در شرایط ایده‌آل باید تنها در پاسخ به بیمارگرهای هدف فعال شود و ژن مقاومت به بیمارگر را به صورت موضعی و موقتی بیان‌ کند. فقدان این ویژگی‌ها ...  بیشتر

مهندسی ‍ژنتیک و انتقال ژن
تولید پروتئین دوگانه EspA- Tir از باکتری اشریشیا کلی O157:H7 در گیاه توتون (Nicotiana tobbacum)

حسین ملکی؛ علی هاتف سلمانیان؛ جعفر امانی؛ علاء الدین کردنائیج؛ محیات جعفری

دوره 3، شماره 5 ، اسفند 1392، ، صفحه 1-9

چکیده
  باکتری E.coli O157:H7 یک پاتوژن مهم انسان و حیوان است که در انسان موجب بروز اسهال خونریزی دهنده و سندرم اورمی همولتیک (HUS) می­شود. اتصال به سلول­های میزبان اولین گام در تثبیت این باکتری است که به‌واسطه سیستم ترشحی نوع III (T3SS) و از طریق میانکش بین پروتئین­های ترشحی صورت می­گیرد. در این میان EspA به‌عنوان جزء اصلی تشکیل‌دهنده سیستم ترشحی ...  بیشتر

بیوتکنولوژی بیماریهای گیاهی
انتقال ژن FSTri101 کد کننده استیل ترانسفراز از قارچ Fusarium sporotrichioides به گیاه توتون و بررسی تاثیر آن در سم زدایی از تریکوتسن دی اکسی نیوالنول

مهسا بنایی؛ فروغ سنجریان؛ غلامرضا بخشی خانیکی

دوره 3، شماره 4 ، شهریور 1392، ، صفحه 25-32

چکیده
  استیل ترانسفرازها آنزیم‌هایی هستند که یک گروه استیل از دهنده استیل CoA به یک مولکول گیرنده مناسب انتقال می‌دهند. واکنش استیل ترانسفرازی در بیوسنتز و همچنین سم‌زدایی از بسیاری متابولیت‌های ثانویه مانند آنتی‌بیوتیک‌ها دخیل است. تریکوتسن‌ها متابولیت‌های ثانویه مهمی هستند که توسط قارچ‌های پاتوژن گیاهی جنس Fusarium از ...  بیشتر

مهندسی ‍ژنتیک و انتقال ژن
کاهش میزان توکوفرول کل از طریق خاموشی ژن HPT در آرابیدوپسیس تالیانا با استفاده از تکنیک RNAi

علیرضا عباسی؛ ناهید رعناییان؛ فریبا ابویی؛ اوو سونوالد؛ لارس فول

دوره 3، شماره 4 ، شهریور 1392، ، صفحه 43-52

چکیده
  در شرایط تنش، گونه­های فعال اکسیژن (ROS) که از اکسیژن مولکولی مشتق می­شوند، در برگ­ها تجمع می­یابند و سبب اکسیداسیون ترکیبات مهم سلولی از جمله پروتئین­ها، کلروفیل و لیپیدها می­شوند. به­طور کلی توکوفرول­ها1 تحت عنوان ویتامین E مطرح هستند. ویتامین E از ترکیبات محلول در چربی است و در ترکیب با کاروتنوئیدها، آسکوربات، گلوتاتیون ...  بیشتر

اصلاح نباتات مولکولی
تأثیر سویه های مختلف اگروباکتریوم رایزوژنز بر میزان بیوسنتز ترکیبات فنولی و کلروژنیک‌اسید در ریشه‌های موئین گیاه کاسنی

سارا کبیرنتاج؛ الناز قطبی راوندی؛ فرخنده رضانژاد؛ بهزاد شاهین کلیبر

دوره 3، شماره 4 ، شهریور 1392، ، صفحه 69-76

چکیده
  استفاده از Agrobacterium rhizogenes جهت ایجاد کشت­ ریشه‌های موئین، روشی مناسب برای افزایش تولید متابولیت‌های ثانویه به خصوص ترکیبات دارویی به‌روش in vitro در گونه‌های گیاهی مختلف می‌باشد. سیستم‌های ریشه‌موئین دارای رشد بسیار سریع بوده و به‌دلیل داشتن انشعابات و تار‌های کشنده فراوان و همچنین میزان بیشتر سنتز متابولیت‌ها ...  بیشتر

مهندسی ‍ژنتیک و انتقال ژن
همسانه سازی پیشبر 2A11 گیاه گوجه فرنگی و بررسی بیان موقت با استفاده از سیستم اگرواینفیلتریشن

ناهید احمدی؛ حسن رهنما

دوره 3، شماره 4 ، شهریور 1392، ، صفحه 77-85

چکیده
  بیان موقت ژن­های بیگانه در بافت­های گیاهی برای آنالیز عملکرد ژن در زمان کوتاه روش کارآمدی می­باشد. این روش سریع، انعطاف‌پذیر، ساده و در بافت­های تمایز یافته قابل اجرا است. پیشبر 2A11 از پیشبرهای ویژه بافت میوه گیاه گوجه­فرنگی است که باعث بیان بالای ژن 2A11 در میوه می­شود. هدف از این تحقیق همسانه­سازی پیشبر 2A11 و بررسی بیان ...  بیشتر

اصلاح نباتات مولکولی
تشدید بیان ژن توکوفرول سیکلاز(At.TC) در گیاه توتون (Nicotiana tabacum)

ناهید رعناییان؛ علیرضا عباسی؛ حسن زینالی خانقاه

دوره 3، شماره 4 ، شهریور 1392، ، صفحه 149-156

چکیده
  قرارگرفتن گیاهان در معرض تنش‌های زنده و غیر زنده منجر به القای تنش اکسیداتیو در آن‌ها می شود. مقادیر آنتی‌اکسیدان‌های متفاوت در گیاهان افزایش‌یافته که این امر منجر به افزایش ظرفیت پاک‌سازی گونه‌های فعال اکسیژن می‌شود. ویتامین E شامل یک دسته از آنتی‌اکسیدان‌های محلول در چربی است که سنتز این گروه از ویتامین‌ها ...  بیشتر

اصلاح نباتات مولکولی
انتقال ژن EXPA1 به گیاه آرابیدوپسیس تالیانا از طریق غوطه وری گل آذین

مسعود قادری؛ علیرضا عباسی؛ علی هاتف سلمانیان

دوره 2، شماره 2 ، شهریور 1391، ، صفحه 39-47

چکیده
  خشکی مهمترین تنش محیطی است که تاکنون به محصولات کشاورزی خسارت وارد کرده است. تاکنون تلاش‌های زیادی در جهت بهبود محصول در شرایط کمبود آب صورت گرفته است.اکسپنسین ها یک ابرخانواده پروتئینی هستند که در گیاهان آوندی از چهار خانواده تشکیل شده‌اند. اکسپنسین ها دسته‌ای از پروتئین‌های دیواره سلولی هستند که زمینه نرم شدن وابسته به اسیدیته ...  بیشتر

مهندسی ‍ژنتیک و انتقال ژن
ترانسفورماسیون پایدار و آسان جنین بالغ برنج (Oryza sativa L. var. indica) با استفاده از روش In planta

صدیقه نصررمزی؛ محمد مهدی سوهانی؛ سید حسن حسنی؛ جعفر اصغری

دوره 2، شماره 2 ، شهریور 1391، ، صفحه 49-62

چکیده
  ترانسفورماسیون ژنتیکی برنج با استفاده از اگروباکتریوم (Agrobacterium tumefaciens) رویکردی مطلوب، ضروری و قدرتمند برای انتقال ژن به گیاهان زراعی می‌باشد. در این پژوهش به منظور ترانسفورماسیون گیاهان برنج از روش in planta استفاده شد. بر این اساس، بذور برنج به مدت دو روز خیسانده شدند و سپس سمت مریستم انتهایی بذر که جنین بالغ برنج وجود دارد در مراحل اولیه ...  بیشتر

مهندسی ‍ژنتیک و انتقال ژن
بررسی ایمنولوژیک و عملکرد استیل ترانسفراز مخمری (AYT1) در سم زدایی مایکوتوکسین دی اکسی نیوالنول در گیاهان توتون تراریخت

سمیرا شهبازی؛ ناصر صفایی؛ امیر موسوی؛ فروغ سنجریان؛ عزیزاله علیزاده

دوره 2، شماره 2 ، شهریور 1391، ، صفحه 73-85

چکیده
  بیماری بلایت فوزاریومی سنبله گندم که به وسیله قارچ Fusarium graminearum ایجاد می شود, قادر است علاوه بر کاهش چشمگیر عملکرد, خسارت غیر مستقیمی را نیز از طریق تجمع مایکوتوکسین ها (تریکوتسین ها) در دانه های برداشت شده وارد سازد که محصول را برای تغذیه انسان و دام نامناسب می نماید. تریکوتسین ها (مانند دی اکسی نیوالنول یا DON) ممانعت کنندگان سنتز پروتئین ...  بیشتر

مهندسی ‍ژنتیک و انتقال ژن
مهندسی ژنتیک ژنوم هسته‌ای گیاه برای اختصاصی کردن بیان ژن در کلروپلاست با طراحی و تراریزش سیگما فاکتور هیبرید

مطهره محسن پور؛ مسعود توحیدفر

دوره 1، شماره 1 ، اسفند 1390، ، صفحه 35-48

چکیده
  سیستمی با قرار دادن پیشبر شوک حرارتی E. coli (groE) در ناقل‌ پلاستیدی و ساخت سیگما فاکتور هیبرید گیاه- باکتری تحت یک پیشبر مختص بافت طراحی گردید تا بتوان بر مشکل کاهش رشد و یا باروری گیاه در انتقال ژن به پلاستید که اغلب به دلیل اثرات تولید دائمی محصول تراژن ایجاد می‌گردد غلبه نمود. به‌طوری‌که با ترکیب موتیف‌های قسمت پایانة N شبه ...  بیشتر