TY - JOUR ID - 394 TI - تولید گیاهان هاپلوئید .Cucurbita pepo L از طریق القای بکرزایی توسط گردههای پرتوتابی شده با اشعه گاما JO - فصلنامه علمی زیست فناوری گیاهان زراعی JA - CB LA - fa SN - 2252-0783 AU - ابراهیم زاده, حامد AU - لطفی, محمود AU - عزیزی نیا, شیوا AU - قنواتی, فرنگیس AD - دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران AD - دانشیار، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران AD - استادیار، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران AD - استادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج Y1 - 2013 PY - 2013 VL - 3 IS - 4 SP - 99 EP - 108 KW - شمارش کلروپلاست KW - مراحل جنینی KW - لاین KW - کدو خورشتی DO - N2 - در پژوهش حاضر تولید گیاهان هاپلوئید در کدو از طریق القای رویان‌های بکرزا مورد مطالعه قرار گرفت. برای این منظور گل­های ماده توسط بساک­های پرتوتابی‌شده با دزهای مختلف (25، 50، 75، 100 و 200 گری) اشعه گاما گرده­افشانی شدند. جنین­های القاء‌شده سه تا پنج هفته پس از گرده‌افشانی نجات داده شده و در محیط اختصاصیE20  کشت شدند. طبق نتایج تحقیق بیشترین تعداد جنین از دزهای 50 و 75 گری اشعه گاما به‌دست آمد که 82% از کل جنین­های حاصله را در بر می­گرفت و این درحالی بود که هیچ جنینی در دز 200 گری به‌دست نیامد. باززایی و تولید گیاهان هاپلوئید به‌شدت تحت تأثیر شدت دز اشعه گاما، تیپ و مرحله جنینی بود. بیشترین باززایی و تولید گیاه هاپلوئید مربوط به دز 50 گری بود که با 27 گیاه باززا­ شده و تولید 11 گیاه هاپلوئید اختلاف معنی­داری را با سایر دزها درسطح 5% از خود نشان داد. جنین­های بی­شکل فقط گیاه دیپلوئید تولید کردند؛ درحالی‌که به‌ترتیب 17/29، 33/33، 14/57، 67/66، 100 و 100 درصد از گیاهان به‌دست‌آمده از جنین­های لپه­ای، قلبی، اژدری، نوک­پیکانی، نوک‌اژدری و کروی هاپلوئید بودند. به‌طور کلی در طول مطالعه از 7744 بذر استخراجی، 127 جنین و 44 گیاه کامل به‌دست آمد؛ که از این میان هاپلوئیدی 17 گیاه توسط فلوسایتومتری و شمارش کلروپلاست­های سلول‌های نگهبان روزنه و همچنین بررسی خصوصیات موفولوژیکی تأیید شد.   UR - https://cropbiotech.journals.pnu.ac.ir/article_394.html L1 - https://cropbiotech.journals.pnu.ac.ir/article_394_7c13735d6e0a41af6f512ab72e275713.pdf ER -