TY - JOUR ID - 7286 TI - تجزیه ارتباطی صفات زراعی در ژنوتیپ‌های آفتابگردان (Helianthus annuus L.) با نشانگرهای SSR در شرایط نرمال و تنش کمبود فسفر JO - فصلنامه علمی زیست فناوری گیاهان زراعی JA - CB LA - fa SN - 2252-0783 AU - رسول زاده اقدم, مریم AU - درویش زاده, رضا AU - سپهر, ابراهیم AU - علیپور, هادی AD - دانش آموخته‌ی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه ارومیه. ارومیه، ایران. AD - . استاد، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه ارومیه. ارومیه، ایران. AD - استاد، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه ارومیه. ارومیه، ایران. AD - استادیار، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه ارومیه. ارومیه، ایران. Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 10 IS - 31 SP - 71 EP - 89 KW - آفتابگردان KW - تنوع ژنتیکی KW - عدم تعادل پیوستگی KW - کمبود فسفر KW - نشانگرهای DNA DO - 10.30473/cb.2020.54699.1819 N2 - در راستای اصلاح ارقام زراعی فسفر-کارا، 100 ژنوتیپ آفتابگردان روغنی از نقاط مختلف جهان در دو شرایط بهینه و کمبود فسفر (mg/kg 2/7) بر اساس صفات مختلف زراعی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط گلدانی در دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه ارومیه در سال زراعی 1396 ارزیابی شدند. در آزمایش مولکولی پروفیل مولکولی افراد با 30 جفت آغازگر میکروستلایت (SSR) تهیه گردید. نتایج نشان داد میانگین همه‌ی صفات از جمله قطر ساقه، عرض برگ، سطح برگ، قطر طبق، میزان کلروفیل و وزن هزار دانه در شرایط کمبود فسفر در مقایسه با شرایط بهینه به طور معنی‌دار کاهش یافته است که نشان دهنده تأثیر منفی کمبود فسفر روی صفات مورد بررسی است. میزان دامنه میزان اطلاعات چند شکل (PIC) در ژنوتیپ‌های مورد مطالعه بین 055/0 برای آغازگر ORS718 تا 687/0 برای آغازگر HA3040 متغیر بود. در تجزیه ساختار جمعیت بر اساس 30 مکان میکروستلایت (SSR)، 2 زیر جمعیت احتمالی (2K=) در پانل ارتباطی شناسایی شد. حدود 15/1 درصد از جفت مکانهای SSR مورد مطالعه به طور معنی‌دار در عدم تعادل پیوستگی بودند (P0.01). در تجزیه ارتباطی صفات بر اساس نشانگرهای SSR با استفاده از مدل خطی مخلوط 17 مکان SSR در هر یک از شرایط بهینه و کمبود فسفر با صفات مورد مطالعه پیوسته بودند. برخی از نشانگرها همچون P807، P608، P307، P718 و P878 بین صفات در شرایط بهینه و تنش کمبود فسفر مشترک بودند. نتایج بدست آمده از این مطالعه، اطلاعات ارزشمندی در زمینه گزینش به کمک نشانگر و مبنای ژنتیکی صفات مورد مطالعه در شرایط تنش کمبود فسفر ارائه می-دهد که می‌توان از این اطلاعات در گزینش افراد طی برنامه‌های بهنژادی و تولید لاین‌های خالص در جهت تحقق تولید ارقام هیبرید جدید آفتابگردان با میزان عملکرد بالا و کارایی فسفر بالا بهره برد. UR - https://cropbiotech.journals.pnu.ac.ir/article_7286.html L1 - https://cropbiotech.journals.pnu.ac.ir/article_7286_3e659d9609662389a1aa5e0852cf2ce1.pdf ER -