اصلاح نباتات مولکولی
فرشاد بختیار؛ حبیب اله قزوینی؛ مصطفی آقایی سربرزه؛ فرزاد افشاری؛ عزت الله فرشاد فر؛ محسن سرهنگی؛ اسمعیل ابراهیمی میمند
دوره 6، شماره 15 ، آذر 1395، ، صفحه 69-83
چکیده
زنگهای غلات از مهمترین بیماریهای گندم در ایران و اکثر مناطق جهان میباشند. یکی از مؤثرترین روشهای کنترل این بیماری ها استفاده از ارقام مقاوم است. این تحقیق با هدف شناسایی ژنهای مقاومت به بیماری زنگ سیاه و هرمی کردن آنها در ارقام گندم بهار و پیشتاز انجام شد. برای این منظور، ابتدا بیماریزایی 18 جدایه عامل زنگ سیاه جمعآوری ...
بیشتر
زنگهای غلات از مهمترین بیماریهای گندم در ایران و اکثر مناطق جهان میباشند. یکی از مؤثرترین روشهای کنترل این بیماری ها استفاده از ارقام مقاوم است. این تحقیق با هدف شناسایی ژنهای مقاومت به بیماری زنگ سیاه و هرمی کردن آنها در ارقام گندم بهار و پیشتاز انجام شد. برای این منظور، ابتدا بیماریزایی 18 جدایه عامل زنگ سیاه جمعآوری شده از مناطق مختلف کشور بر روی ارقام Eagle، AC Cadillac، Tr129، بهار و پیشتاز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که ارقام Eagle, AC Cadillac و لاین Tr129 با دارا بودن ژنهای Sr42، Sr26 و SrTr6A نسبت به اکثر نژادهای مورد بررسی مقاوم بودند. برای انتقال ژنهای مقاومت به ارقام بهار و پیشتاز، پس از انجام تلاقیهای اولیه و تکمیلی، گیاهچه-های F1 حاصل نسبت به بیماری زنگ سیاه ارزیابی شدند و با استفاده از نشانگرهای مولکولی حضور و یا عدم حضور ژنهای مقاومت به بیماری در نتاج تلاقیهای تکمیلی مورد شناسایی قرار گرفت. برای تشخیص ژن Sr26 از آغازگرهای Sr26#43 و BE518379، برای شناسایی ژن Sr42 از آغازگر Srcad از نوع STS (FSD_RSA) و برای شناسایی ژن SrTr6A از آغازگرهای Gpw2295 و Gpw4032 که در بین والدین چندشکلی نشان داده بودند استفاده شد. با انجام آزمایشهای گلخانهای و نشانگرهای مولکولی مشخص شد که در تعدادی از نتاج رقم بهار انتقال ژنهای مقاومت Sr26، SrTr6A وSr42 با موفقیت کامل صورت گرفته است. همچنین با توجه به توان تشخیص نشانگرهای مورد استفاده انتقال حداقل دو ژن از سه ژن مورد بررسی در نتاج رقم پیشتاز به اثبات رسید.
اصلاح نباتات مولکولی
حبیب اله قزوینی؛ محسن سرهنگی
دوره 6، شماره 14 ، شهریور 1395، ، صفحه 27-42
چکیده
زنگ سیاه گندم (Puccinia graminis) به عنوان یکی از مهمترین و رایج ترین بیماری های گندم در اغلب کشورهای جهان شناخته میشود. در دهههای آخر قرن بیستم به کار گرفتن تعدادی از ژن های مقاومت به زنگ سیاه مانند Sr24، Sr26، Sr31، Sr36 و Sr38 در ارقام گندم باعث شد خسارت ناشی از بیماری به طور چشمگیری کاهش یابد. یکی از ژن هایی که باعث مقاومت پایدار نسبت به زنگ سیاه ...
بیشتر
زنگ سیاه گندم (Puccinia graminis) به عنوان یکی از مهمترین و رایج ترین بیماری های گندم در اغلب کشورهای جهان شناخته میشود. در دهههای آخر قرن بیستم به کار گرفتن تعدادی از ژن های مقاومت به زنگ سیاه مانند Sr24، Sr26، Sr31، Sr36 و Sr38 در ارقام گندم باعث شد خسارت ناشی از بیماری به طور چشمگیری کاهش یابد. یکی از ژن هایی که باعث مقاومت پایدار نسبت به زنگ سیاه در این دوره بود، ژن Sr2 است که از گندم تورجیدوم(Triticum turgidum) به گندم معمولی انتقال یافته است. ژن Sr2 باعث القای مقاومت در مرحله گیاه بالغ می گردد و ژنی با مقاومت غیر اختصاصی (Non-race specific resistance) با اثر کاهش بیماری زنگ (Slow rusting) می باشد. در سال های اخیر، نشانگرهای مولکولی پیوسته با ژن Sr2 شناسایی شده و در بسیاری از کشورها مورد استفاده قرار گرفته اند. در این تحقیق حضور ژن Sr2 در تعدادی از ارقام و لاین های امیدبخش گندم کشور با استفاده از یک نشانگر ریز ماهواره gwm533 و یک نشانگر CAPS انجام گردید. نتایج نشان داد که از مجموع 188 ژنوتیپ مورد بررسی، آلل های پیوسته با ژن Sr2 در 16 ژنوتیپ وجود داشتند. نتایج این تحقیق همچنین بیانگر این بود که نشانگر جدید CAPS دقت بسیار بالاتری نسبت به نشانگر gwm533 در تعیین ژن Sr2 در ژنوتیپ های گندم دارد.