بیوتکنولوژی و تنش های زنده و غیرزنده
احمدعلی شوشی دزفولی؛ احمد کلانتر احمدی
چکیده
یکی از عمدهترین مشکلات در تولید و گسترش سطح کشت یونجه در جهان و از جمله ایران، شوری است. در گیاهان شناخت کامل مکانیسمهای تحمل و ژنهای درگیر در شرایط تنش میتواند باعث بهبود تحمل تنشهای مختلف در گیاهان زراعی با استفاده از روشهایی چون دستکاری ژنتیکی شود. یکی از مهمترین روشهای کنترل تنش در گیاهان، تنظیم در مرحله رونویسی ژنهاست. ...
بیشتر
یکی از عمدهترین مشکلات در تولید و گسترش سطح کشت یونجه در جهان و از جمله ایران، شوری است. در گیاهان شناخت کامل مکانیسمهای تحمل و ژنهای درگیر در شرایط تنش میتواند باعث بهبود تحمل تنشهای مختلف در گیاهان زراعی با استفاده از روشهایی چون دستکاری ژنتیکی شود. یکی از مهمترین روشهای کنترل تنش در گیاهان، تنظیم در مرحله رونویسی ژنهاست. عوامل رونویسی از طریق اتصال به عناصر رونویسی در پروموتور DNA میزان بیان بسیاری از ژنها را تنظیم میکنند و بنابراین اهمیت بسزایی در تحمل تنش شوری در گیاهان دارا میباشند. در این پژوهش میزان بیان 4 ژن از عوامل رونویسی MYB (MYB112 و MYB14) و WRKY (WRKY53 و WRKY70) تحت تنش شوری در بافت برگ و ریشه ژنوتیپ یزدی (به عنوان ژنوتیپ متحمل شوری) و ژنوتیپ دیابلورده (به عنوان ژنوتیپ حساس شوری) مورد مطالعه قرار گرفت. انتخاب ژنهای مذکور بر اساس تجزیه آماری دادههای ریزآرایه یک مطالعه مربوط به تأثیر تنش شوری بر گیاه یونجه یکساله (Medicago truncatula) بود. تنش شوری کوتاه مدت باعث ایچاد تنوع قابل ملاحظه در بیان ژنهای مذکور در بافت برگ و ریشه دو ژنوتیپ یزدی و دیابلورده گردید. با کمک آنالیز qRT-PCR (PCR در زمان واقعی) مشخص شد که بیان بالاتر فاکتورهای رونویسی MYB112 و MYB14 تحمل بیشتر به تنش شوری را بههمراه داشته است. این یافته میتواند بهنژادگران نبات را برای استفاده از این عوامل رونویسی جهت انتخاب ژنوتیپهای متحمل به نمک در یونجههای زراعی یاری نماید.