بیوتکنولوژی میکروبی در گیاهان زراعی
سارا خسروی نیا؛ عبدالرضا باقری؛ سید مهدی زیارت نیا
دوره 5، شماره 9 ، خرداد 1394، ، صفحه 39-48
چکیده
مقاومت دارویی میکروارگانیزمها سبب توجه بیشتر به گیاهان دارویی با عوارض جانبی کمتر شده است. اما برداشت بیرویه گیاهان دارویی محققان را به فکر گسترش تولید متابولیتهای ضدمیکروبی در شرایط درونشیشهای انداخته است. بنابراین در این تحقیق اثر مهارکنندگی رقتهای مختلف عصارههای آبی، اتانولی، متانولی و اتری حاصل از کالوس، سلولهای ...
بیشتر
مقاومت دارویی میکروارگانیزمها سبب توجه بیشتر به گیاهان دارویی با عوارض جانبی کمتر شده است. اما برداشت بیرویه گیاهان دارویی محققان را به فکر گسترش تولید متابولیتهای ضدمیکروبی در شرایط درونشیشهای انداخته است. بنابراین در این تحقیق اثر مهارکنندگی رقتهای مختلف عصارههای آبی، اتانولی، متانولی و اتری حاصل از کالوس، سلولهای کشت سوسپانسیون و بذر زیره سیاه بر روی میکروارگانیزمهای Staphylococcus aureus، Bacillus subtilis،Pseudomonas aeroginosa ، Escherichia coli، Klebsiella pneumoniae ، Aspergillus parasiticus و Candida albicans بررسی شد. نتایج نشان داد که عصارههای مختلف از خاصیت بازدارندگی بالایی برخور دارند و اثر مقدار رقت عصارهها بر مهار رشد میکروارگانیزمها معنیدار است. اما در نوع عصاره و اثر متقابل این دو فاکتور (رقت و نوع عصاره) اختلاف معنیداری مشاهده نشد. متفاوت بودن اثر ضدمیکروبی عصارهها بهخاطر تفاوت در قدرت حلالیت مواد موثره موجود در آنها میباشد. با افزایش غلظت عصارهها، اثر بازدارندگی آنها افزایش یافت بهطوریکه عصاره رقیق نشده بیشترین اثر بازدارندگی را نشان داد. همچنین اثر بازدارندگی عصارههای حاصل از سلول و کالوس زیره سیاه بیشتر از عصارههای بذری است. نتایج بررسی ترکیبات عصارهها با TLC نیز نشان داد که اسکوپولتین از خاصیت ضدمیکروبی برخودار است و به مقدار فراوان در کالوس و سلولهای کشت سوسپانسیون زیره سیاه وجود دارد. بنابراین اثرات ضدمیکروبی عصارههای حاصل از کالوس و سلول زیره سیاه را میتوان، علیرغم کم بودن مقدار کومینآلدهید آنها، به مقدار زیاد اسکوپولتین ارتباط داد. در نهایت استفاده از سیستمهای کشت سلول گیاهی برای تولید متابولیتهایی با خاصیت ضدمیکروبی، از جمله اسکوپولتین، یک فناوری مناسب محسوب شده و میتواند جایگزینی مناسب برای داروهای شیمیایی متداول باشد.
کشت بافت و ریزازدیادی
عبدالرضا باقری؛ فرشته مشیری؛ سارا خسروی نیا
دوره 3، شماره 5 ، اسفند 1392، ، صفحه 53-61
چکیده
زیره سیاه گیاهی چند ساله با خواص دارویی با ارزش است. به منظور غلبه بر موانع اصلاحی موجود در شرایط مزرعه، دستیابی به روشهای باززایی مؤثر، امکان دستورزی ژنتیکی و بهبود صفات را در این گیاه فراهم میکند. تحقیق حاضر با هدف دستیابی به یک پروتکل باززایی معتبر جهت استفاده از آن در برنامههای مهندسی ژنتیک این گیاه انجام شد. پس از بهینه سازی ...
بیشتر
زیره سیاه گیاهی چند ساله با خواص دارویی با ارزش است. به منظور غلبه بر موانع اصلاحی موجود در شرایط مزرعه، دستیابی به روشهای باززایی مؤثر، امکان دستورزی ژنتیکی و بهبود صفات را در این گیاه فراهم میکند. تحقیق حاضر با هدف دستیابی به یک پروتکل باززایی معتبر جهت استفاده از آن در برنامههای مهندسی ژنتیک این گیاه انجام شد. پس از بهینه سازی شرایط ضدعفونی و جوانه زنی بذر، در محیط کشت پایه MS، گیاهچه های لپه ای حاصل شدند. القای کالوس، ریشه زایی و باززایی ریزنمونههای مختلف این گیاهچه ها، در محیط کشت پایه MS حاوی غلظت های متفاوت از تنظیم کنندههای رشدی BAP، NAA و IAA، بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. با کشت ریزنمونهها در تیمارهای مختلف محیط کشت، فراوانی کالوس زایی، ریشه زایی و باززایی از ریزنمونه ریشه چه افزایش معنی داری داشت. تنظیم کننده های رشدی BAP و NAA بر القای کالوس و تداوم رشد آن موثر بودند. بیشترین فراوانی کالوس دهی و وزن خشک توده کالوس در غلظت های 5/0 یا 1 میلی گرم در لیترBAP و NAA مشاهده شد. فراوانی ریشه زایی غالبا متأثر از تنظیم کننده رشد NAA با غلظت 1 میلی گرم در لیتر بود. همچنین IAAدر باززایی تک مرحلهای موثر شناخته شد. به نحوی که با افزودن 5/0 میلی گرم در لیتر IAA به محیط کشت، کالوس دهی به میزان قابل توجهی کاهش یافته و باززایی ساقه از هر سه ریزنمونه گره لپه ای، هیپوکوتیل و ریشهچه مشاهده شد.
سارا خسروی نیا؛ سید مهدی زیارت نیا؛ عبدالرضا باقری؛ سید حسن مرعشی
دوره 2، شماره 3 ، اسفند 1391، ، صفحه 49-57
چکیده
امروزه استفاده از قابلیتهای کشت سلولی برای تولید مواد موثره دارویی بسیار مورد توجه است. ترکیبات فلورسانس در بسیاری از زمینهها مانند محیط زیست، صنایع غذایی و پزشکی ارزشمند میباشند. در این پژوهش کشت سوسپانسیون سلولی زیره سیاه، به عنوان یک گیاه دارویی مهم در ایران، در محیط کشت MS مایع حاوی 2 میلیگرم در لیتر NAA و 0/5 میلیگرم ...
بیشتر
امروزه استفاده از قابلیتهای کشت سلولی برای تولید مواد موثره دارویی بسیار مورد توجه است. ترکیبات فلورسانس در بسیاری از زمینهها مانند محیط زیست، صنایع غذایی و پزشکی ارزشمند میباشند. در این پژوهش کشت سوسپانسیون سلولی زیره سیاه، به عنوان یک گیاه دارویی مهم در ایران، در محیط کشت MS مایع حاوی 2 میلیگرم در لیتر NAA و 0/5 میلیگرم در لیتر BA استقرار یافت. برای جداسازی و خالصسازی ترکیب فلورسانس موجود در سلولهای کشت سوسپانسیون، مقدار 100 گرم سلول خشک را با 100 میلیلیتر دیکلرومتان عصارهگیری کرده و سپس از ستون کروماتوگرافی و روش Preparative TLC برای خالصسازی آن استفاده شد. از مخلوط دو حلال دیکلرومتان و متانول با نسبت 1:9 به عنوان فاز متحرک استفاده گردید. نتایج TLC عصارههای تهیه شده از اندامهای مختلف گیاه (بذر، ساقه، برگ، ریشه و بذر) و سلولهای کشت سوسپانسیون زیر نور UV با طول موج 365 نانومتر نشان داد که یک ترکیب فلورسانس آبی رنگ در اندام ریشه و سلولهای کشت سوسپانسیون وجود دارد که در اندامهای هوایی گیاه دیده نمیشود. همچنین در شرایط کاملا یکسان مقدار این ترکیب در بافت کالوس کمتر از سلول میباشد و مقداری از این ترکیب فلورسانس به درون محیط کشت مایع آزاد میشود. به منظور شناسایی این ترکیب از روش رزونانس مغناطیسی هسته استفاده گردید و نتایج آن نشان داد که این ترکیب یکی از مشتقات کومارین (6- متوکسی 7- هیدروکسی کومارین) است. افزوده شدن گروههای متیل و هیدروکسی به ساختار کومارین سبب ایجاد ویژگی فلورسانسی در آن میشود.