ژنتیک مولکولی و مهندسی ژنتیک
زهرا فتحی؛ کتایون زمانی؛ محمد علی ملبوبی
چکیده
فسفیت شکل احیا شدهای از فسفات است، که در آن یک اتم اکسیژن با هیدروژن جایگزین شده و این جایگزینی، بر عملکرد آن در موجودات زنده تأثیر قابل توجهی دارد. فسفیت به راحتی از طریق ناقلهای فسفات به سلولهای گیاهی وارد میشود. با اینحال، گیاهان توانایی استفاده از فسفیت را بهعنوان منبع فسفر ندارند و این ویژگی باعث ایجاد محدودیت در استفاده ...
بیشتر
فسفیت شکل احیا شدهای از فسفات است، که در آن یک اتم اکسیژن با هیدروژن جایگزین شده و این جایگزینی، بر عملکرد آن در موجودات زنده تأثیر قابل توجهی دارد. فسفیت به راحتی از طریق ناقلهای فسفات به سلولهای گیاهی وارد میشود. با اینحال، گیاهان توانایی استفاده از فسفیت را بهعنوان منبع فسفر ندارند و این ویژگی باعث ایجاد محدودیت در استفاده از این ماده بهعنوان کود شده است؛ و لیکن فسفیت بهعنوان قارچکش و محرک زیستی در کشاورزی کاربرد داشته است. برخی باکتریها قابلیت اکسیداسیون فسفیت به فسفات، جهت انجام عملکردهای مختلف سلولی را دارا هستند. در دهه گذشته، سازوکار مولکولی این اکسیداسیون روشن شده است که توسط آنزیم فسفیت اکسیدوردوکتاز یا فسفیت دهیدروژناز انجام میشود. فسفیت در مقادیر بسیار زیاد در صنایع شیمیایی گوناگون بهعنوان یک محصول جانبی یا پسماند تولید میشود که بازیافت نمیشود. شناسایی آنزیم فسفیت دهیدروژناز که قادر به اکسیداسیون فسفیت به فسفات است مسیری جدید برای استفاده از این پسماندها گشوده است. بهتازگی نیز گزارشهایی مبنی بر تولید گیاهان تراریخته بیانکننده ژن ptxD (Phosphite-NAD+ oxidoreductase) منتشر شده است. در عمل، ژن ptxD میتواند خود بهعنوان یک ژن انتخابگر برای انتخاب گیاهان تراریخته بهکار رود. با تولید این گیاهان تراریخته فسفیت قابلیت استفاده بهعنوان علفکش و حتی کود فسفره را خواهد داشت.