بیوتکنولوژی و تنش های زنده و غیرزنده
علی اصغر صداقتی؛ سعیدرضا وصال؛ فرجالله شهریاری؛ عبدالرضا باقری
دوره 6، شماره 1 ، خرداد 1396، ، صفحه 73-84
چکیده
کمآبی مهمترین تنش غیرزیستی است که تولید محصولات زراعی را در مناطق خشک و نیمهخشک دنیا و ایران محدود میکند. بهمنظور انجام مقایسات کنترلشده ابتدا پاسخ فیزیولوژیک دو ژنوتیپ متمایز MCC508 و MCC521 نخود به تنش کمآبی بررسی و سپس بیان دو ژن مؤثر در همان شرایط اندازهگیری شد. رطوبت نسبی برگ MCC508 بهویژه پس از 24 ساعت در حد معنیداری کمتر ...
بیشتر
کمآبی مهمترین تنش غیرزیستی است که تولید محصولات زراعی را در مناطق خشک و نیمهخشک دنیا و ایران محدود میکند. بهمنظور انجام مقایسات کنترلشده ابتدا پاسخ فیزیولوژیک دو ژنوتیپ متمایز MCC508 و MCC521 نخود به تنش کمآبی بررسی و سپس بیان دو ژن مؤثر در همان شرایط اندازهگیری شد. رطوبت نسبی برگ MCC508 بهویژه پس از 24 ساعت در حد معنیداری کمتر از MCC521 بود (05/0 ≥p). در MCC508 پایداری غشا ثبات بیشتری داشت بهطوریکه نشت الکترولیت و میزان تجمع مالوندیآلدئید (MDA) تقریباً ثابت بود. اما چهار روز تنش، باعث افزایش 2/1 برابری نسبت به شاهد شد. میزان تجمع پرولین چهار روز پس از تنش در MCC508 و MCC521 به ترتیب 8/16 و 4/9 میکرو مول بر گرم بافت تر برگ بود که نسبت به شاهد 1/5 و 8/3 برابر افزایش داشت. بیان نیمه کمی دو ژن Dehydrin1 و CapLEA-1 در ژنوتیپ متحمل MCC508 به ترتیب با 4 و 1/2 برابر نسبت به شاهد، افزایش معنیداری نشان داد (05/0 ≥p) و با ادامه روند تنش این افزایش ادامه داشت. بیان ژن CapLEA-1 در ژنوتیپ حساس تغییرات معنیداری نشان نداد، اما بیان ژن Dehydrin1 در ابتدا نسبت به شاهد 4/1 برابر افزایش و سپس با ادامه تنش کاهش یافت (05/0 ≥p). با توجه به نقش ژنهایDehydrin1 وCapLEA-1 در حفظ ساختار لیپیدها و غشای سلولی، پایداری تاخوردگی صحیح پروتئینها و سمزدایی به نظر میرسد سطح بیان بالاتر و منظمتر این ژنها میتواند یکی از دلایل احتمالی تحمل بیشتر ژنوتیپ MCC508 نسبت به MCC521 در برابر تنش کمآبی باشد.