نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

• زینب چقاکبودی ¹
• سید حسن موسوی ²
• مهدی کاکایی ³

¹ گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی. دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه.

² پژوهشکده گلخانه و محیط های کنترل شده، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران پژوهشکده سبزی و صیفی، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

³ دانشکده فنی مهندسی، گروه علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

براسینواستروئیدها هورمون ‌های استروئیدی هستند که برای رشد و نمو گیاه ضروری هستند و نقش مهمی در پاسخ‌ به تنش‌ در گیاهان دارند. در این تحقیق اثر 24- اپی براسینولید بر روی شاخص‌‌های گیاهچه و صفات بیوشیمیایی ژنوتیپ‌های انتخابی گیاه کاهو تحت تنش خشکی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملا تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه تحقیقاتی فیزیولوژی گیاهی دانشکده کشاورزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی در سال 1402 اجرا گردید. در این آزمایش فاکتور اول شامل دو لاین انتخابی کاهو شامل ( یخی و رومن ) بود. فاکتور دوم شامل پیش تیمار بذر در چهار سطح پرایمینگ با 24- اپی براسینولید ( صفر، 50، 100 و 150 میکرومولار) و فاکتور سوم شامل تنش خشکی در چهار سطح ( 0، 10%، 20% و 30% ) با مانیتول بود. صفات مورد اندازه گیری شامل سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه، محتوای آب نسبی، محتوای قند کل، محتوای فنول کل و محتوای فلاوونوئید بود. مقایسه میانگین اثرات متقابل سه گانه نشان داد که با افزایش سطح تنش خشکی محتوای صفات بیوشیمایی شامل قند کل (480/0 میلی گرم در لیتر)، فنول (83/460 میلی گرم در لیتر) و فلاوونوئید (047/1 میکروگرم در لیتر) افزایش یافتند. تجزیه به مولفه های اصلی نیز نشان داد که دو مولفه اول 64 درصد از تغییرات را توجیه کردند. نتایج نشان داد که پرایمینگ با 150 میکرومولار هورمون 24- اپی براسینولید برای دستیابی به بیش ترین مقدار شاخص‌های گیاهچه گیاه کاهو توصیه می گردد.

کلیدواژه‌ها

• کاهو
• مانیتول
• محتوای کل فنل
• محتوای قند کل

موضوعات

• اصلاح نباتات مولکولی

عنوان مقاله [English]

The effect of 24-epibrasinolide (24-EBL)on physiological and biochemical pathways of lettuce (Lactuca Sativa L.) under drought stress conditions

نویسندگان [English]

• Zeinab Chaghakaboodi ¹
• Seyed Hasan Mousavi ²
• Mahdi Kakaei ³

¹ Department of Plant Production Engineering and Genetics, Campus of Agriculture and Natural Resources, Faculty of agriculture, Razi University. Kermanshah, Iran.

² Greenhouse and Controlled Environments Research Center, Department of Post Harvest Physiology and Technology, Horicultural Sceinces Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Karaj, Iran.

³ Faculty of Engineering, Department of Agricultural Sciences, Payame Noor University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Brassinosteroids are steroid hormones that are essential for the growth and development of plants and play a significant role in plant responses to stress. This study delves into examining how 24-epibrassinolide influences seedling indices, physiological and biochemical traits in specific lettuce genotypes under drought stress. The factorial experiment was conducted using a completely randomized statistical design with four replicates at the research laboratory of plant physiology, Faculty of Agriculture, Agriculture and Natural Resources Campus, Razi University, Kermanshah, Iran in 2023. The experiment included two selected lettuce genotypes, namely Icy and Romance, as the first factor. The second factor comprised seed pretreatment at four levels of priming with 24-epibrassinolide (0, 50, 100, and 150 μM), while the third factor consisted of drought stress at four levels (0%, 10%, 20%, and 30%) induced by mannitol. The assessed traits encompassed germination rate, root length, stem length, Relative Water Content (RWC), total sugar content, total phenol content, and flavonoid content. Comparative analysis of average traits revealed that the levels of biochemical traits, specifically total sugar (0.480 mg/l), phenol (460.83 mg/l), and flavonoid (1.047 μg/l), escalated with higher levels of drought stress. Principal component analysis indicated that the first two components elucidated 64% of the variations. The findings suggest that priming with 150μM of 24-epibrassinolide hormone is advisable to attain the highest seedling indices in lettuce. According to the results obtained in this research, the Roman line is introduced as the best line in drought stress conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

• Lettuce
• Mannitol
• Total phenol content
• Total sugar content