نوع مقاله : علمی پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکترای گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
2 استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
3 دانشیار بخش کشت بافت و سلول پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی (ABRII)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (AREEO)، کرج، ایران
4 دانشیار بخش دانههای روغنی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (AREEO)، کرج، ایران
چکیده
در این تحقیق از هیبریدهای F1 تجاری هایولا اقدام به تولید لاینهای دابلهاپلویید کلزا (اینبرد) به روش جنینزایی میکروسپور گردید. به منظور بررسی ترکیبپذیری عمومی لاینهای دابلهاپلویید آزمون تاپکراسی با 28 لاین دابلهاپلویید و والد تاپکراس هایولا 420 انجام گرفت. هیبریدهای حاصله از تلاقی لاین دابلهاپلویید-تستر در سال زراعی 1394 کاشته شدند. صفات ارتفاع گیاه، تعداد خورجین در شاخه اصلی و فرعی، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، طول خورجین، تعداد شاخه فرعی، طول ساقه اصلی، وزن هزار دانه، عملکرد تک بوته، تعداد روز تا شروع گلدهی، تعداد روز تا خاتمه گلدهی، تعداد روز تا رسیدن فیزیولوژیک و عملکرد روغن برای ارزیابی قدرت ترکیبپذیری عمومی لاین-ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس حاکی از تفاوت معنیدار بین نتاج تاپ کراس برای تمام صفات مورد بررسی در سطح احتمال یک درصد بود. بر اساس تجزیه و تحلیل مقایسه میانگینها توسط آزمون دانکن در سطح احتمال 1%، نتاج تاپ کراس شش لاین دابلهاپلویید DH1، DH8، DH10، DH11، DH13 و DH21 دارای بیشترین اختلاف معنیدار نسبت به نتاج تاپکراس سایر لاینهای دابلهاپلویید از نظر صفات مورد بررسی بودند. بیشترین میزان عملکرد بذر و عملکرد روغن مربوط به نتاج تاپکراس حاصل از تلاقی دابل هاپلویید 21 × هایولا 420 بود. بیشترین مقادیر ترکیبپذیری عمومی مثبت برای صفات عملکرد بوته، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه مربوط به لاینهای دابلهاپلویید DH1، DH10 و DH21 بود، لذا میتوان از این سه لاین دابلهاپلویید به عنوان لاینهای والدی برتر در برنامه های اصلاحی استفاده نمود.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Production of Doubled haploid lines in rapeseed (Brassica napus L.) via microspore embryogenesis and Evaluation of general combining ability of the lines for morphological and yield traits
نویسندگان [English]
- Pegah Moradi Dezfouli 1
- Mohammad Sedghi 2
- Mehran Enayati Shariatpanahi 3
- Bahram Alizade 4
1 Ph.D. Student, Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agricultural Sciences, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran.
2 Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agricultural Sciences, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran
3 Associate Professor, Department of Tissue and Cell Culture, Agricultural Biotechnology Research Institute of Iran (ABRII), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
4 Associate Professor, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
چکیده [English]
In this research, Hayola F1 hybrids were used to produce rapeseed doubled haploid lines using microspore embryogenesis. To study general combining ability (GCA) of, the induced doubled haploid (DH) rapeseed lines, a top cross analysis was conducted using 28 doubled haploid lines and top cross parent of Hayola 420. Produced hybrids of doubled haploid lines × Hayola 420 were sown in research farm in 2015 growing season. Plant height, number of pods per branch and sub branches, number of seeds per pod, pod length, number of sub branches, length of main branch, 1000-seeds weight, single plant yield, number of days to flowering, number of days to seeding, number of days to physiological maturity, and oil yield were recorded in all top cross progeny to investigate GCA of DH lines. Results of analysis of variance showed a significant difference among all top cross hybrids for all investigated traits at 1% probability level. Based on means comparison analysis using multiple range Duncan test at 1% probability level, top cross hybrids of DH1, DH8, DH10, DH11, DH13, and DH21 were more differ than other top cross hybrids for all investigated characteristics. The highest mean of seed yield and oil yield was related to the top cross progeny of DH21 × Hayola 420. Results of top cross analysis showed that the highest positive and significant GCAs for single plant seed yield, number of pods per plant, and 1000-seeds weight were corresponded to DH1, DH10, and DH21, therefore these three DH lines can be used as elite parental lines in future breeding programs of rapeseed.
کلیدواژهها [English]
- Doubled haploid
- General combining ability
- Microspore embryogenesis
- Rapeseed
- Top cross