مکان یابی QTLهای مرتبط به صفات مرفوفیزیولوژیک در گیاهچه های برنج تحت تنش خشکی

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق بیوتکنولوژی، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنیدکاووس، ایران.

2 استادیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنیدکاووس، ایران.

3 دانشیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنیدکاووس، ایران.

4 دانشجوی سابق بیوسیستماتیک گیاهی، دانشگاه آزاد اسلامی گرگان، گرگان، ایران.

5 دانشجوی دکتری زراعت- فیزیولوژی گیاهی، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنیدکاووس، ایران.

چکیده

شناسایی نشانگرهای پیوسته به ژن‌های کنترل کننده تحمل به خشکی از نیازهای اصلاح ارقام برنج با عملکرد زیاد در نواحی خشک می‌باشد. به منظور مکان‌یابی QTLهای کنترل کننده تحمل به تنش خشکی در برنج، 96 لاین نوترکیب F8 برنج حاصل از تلاقی اهلمی‌طارم و ندا در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار، تحت شرایط تنش خشکی در آزمایشگاه گیاه‌شناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس در سال 1393 کشت شدند. نظر به وجود تنوع ژنتیکی بین لاین‌های مورد مطالعه، امکان ردیابی QTLها در این بررسی فراهم شد. در محاسبه همبستگی صفات ارزیابی شده در شرایط تنش خشکی، بیشترین همبستگی مربوط به صفات قطر ریشه با چگالی سطح ریشه (**96/0) بود. نتایج تجزیه خوشه‌ای براساس کل صفات در شرایط تنش خشکی، لاین‌های مورد بررسی را در چهار گروه مقاوم، نیمه مقاوم، نیمه حساس و حساس به خشکی قرار داد. نقشه پیوستگی با استفاده از 30 نشانگر SSR و 20 نشانگر ISSR به دست آمد. طول نقشه پیوستگی 2/1413 سانتی‌مورگان با متوسط فاصله 18/12 سانتی‌مورگان بین دو نشانگر مجاور بود. در مجموع 13 فاصله واجد QTL برای صفات ارزیابی شده شناسایی شد که از این تعداد دو QTL طول ساقه، یک QTL تعداد ریشه، سه QTL عرض برگ، یک QTL وزن ساقه، سه QTL سطح برگ، یک QTL تراکم روزنه قبل تنش، یک QTL تراکم روزنه بعد تنش و یک QTL مجموع سطح روزنه‌ها به سطح کل بعد تنش را کنترل نمود. از بین QTLهای ردیابی شده، qLL-2 و qSA-12 به ترتیب برای سطح برگ و تراکم روزنه بعد از تنش توانستند درصد بالایی از تغییرات فنوتیپی را توجیه نمایند. از نتایج این پژوهش بعد از تعیین اعتبار می‌توان در برنامه‌های انتخاب به کمک نشانگر استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Mapping of QTLs related to morphophysiological traits in rice seedling (Oryza sativa L.) under drought condition

نویسندگان [English]

  • Parvin Amani Daz 1
  • Hossein Hossein Moghaddam 2
  • Hossein Sabouri 3
  • Ebrahim Gholamalipour Alamdari 2
  • Sayedeh Masoomeh Hosseini 4
  • Somayeh Sanchouli 5
1 1. Formar M.Sc. Student in biotechnology, Department of plant production, College of Agriculture Science and Natural Resource, Gonbad Kaous University, Gonbad Kaous, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Plant Production, College of Agriculture Science and Natural Resource, Gonbad Kavous University, Gonbad Kaous, Iran.
3 Associate Professor, Department of Plant Production, College of Agriculture Science and Natural Resource, Gonbad Kavous University, Gonbad Kaous, Iran.
4 Former M.Sc. Student in Plant Biosystematics, Gorgan Azad University, Gorgan, Iran.
5 Ph.D. Candidate, Agronomy-Plant Physioligy, Department of Plant Production, College of Agriculture Science and Natural Resource, Gonbad Kaous University, Gonbad Kaous, Iran.
چکیده [English]

Identification of the linked markers to drought tolerance genes are needed for the breeding of rice varieties. In order to mapping of QTLs controlling related to drought tolerance, 96 rice Inbred lines caused Ahlamitarom × Neda cross planted as complementary randomized design with 3 replications under drought stress in Gonbad Kavous University lab in 2014. Given the genetic variation among the studied lines, it was possible to the detection of QTLs in this study. In calculating the correlation of traits evaluated under drought stress, the highest correlation was for root diameter with root area density (0.96 **). The results of cluster analysis based on total traits under drought stress, lines assigned to four groups: tolerant, semi-tolerant, semi-sensitive and sensitive. Linkage map provided using F8 population, 30 SSR markers, and 20 ISSR markers and covered 1413.2 cM with an average distance between two markers 12.18. QTL analysis indicated that containing totally 13 distances were found, in this way, 2 QTL stem length, 1 QTL root number, 3 QTL leaf width, 1 QTL stem weight, 3 QTL leaf surface, 1 QTL stomata density before stress, 1 QTL stomata density after stress, 1 QTL ratio of total stomata surfaces total area after stress were controlled. Of the detected QTLs, qLL-2 and qSA-12, explained a high percentage of phenotypic variation for leaf area and stomata density after stress. The major QTLs detected in this study, can be used in marker-assisted selection breeding programs after validation

کلیدواژه‌ها [English]

  • Drought stress
  • Mapping of quantitative traits
  • Rice
  • SSR
  • ISSR
Alizadeh A (2006) Crop-water relations. Mashhad, Iran (In Persian). An ZW, Xie LL, Cheng H, Zhou Y, Zhang Q, He XG )2009( A silver staining procedure for nucleic acids in polyacrylamide gels without fixation and pretreatment. Anal. Biochem. 391:77-9. Badirdast H, Salehi-Lisar, SY, Sabouri H, Movafeghi, A, Gholamalali pour Alamdari, E (2019) Genetic Diversity of Rice Germplasm under Flooding and Drought Stress. Journal of Crop Breeding 11 (31): 209-225. (In Persion). Baisakh N, Yabes J, Gutierrez A, Mangu V, Ma P, Famoso A, Pereira A (2020) Genetic Mapping Identifies Consistent Quantitative Trait Loci for Yield Traits of Rice under Greenhouse Drought Conditions. Genes. 11 (62): 1-13. Basten CJ, Weir BS, Zeng ZB (1997) QTL Cartographer: A reference manual and tutorial for QTL mapping: North Carolina state university, USA. P. 163. Bhattarai U, Subudhi PK (2018) Identification of drought responsive QTLs during vegetative growth stage of rice using a saturated GBS-based SNP linkage map. Euphytica 214:38-49. Cattivelli L, Reza F, Badeck FW, Mazzucotelli A.M, Masterangelo E, Francia C, Tondelli A, Stanca B (2008) Drought tolerance improvement in crop plants: An integrated view from breeding to genomics. Field Crop Res. 105: 1-14. Cheng HT, Jiang H, Xue DW, Guo LB, Zeng DL, Zhang GH, Qian Q (2008) Mapping of QTL underlying tolerance to alkali at germination and early seedling stages in rice. Acta Agronomic Sinica. 34:1719–1727. Farooq M, Wahid A, Kobayashi N, Fujita D, Basra SMA (2009) Plant drought stress: effects, mechanisms and management. Agronomy for Sustainable Development, 29: 185-212. Fukai S, Cooper M (1995) Development of drought-resistant cultivars using physiomorphological traits in rice. Field Crops Research, 40(2): 67-87. Gholparvar AR, Ghanadha MR, Zali AA, Ahmadi A (2003) Evaluation of some morphological traits as selection criteria in breeding wheat. Iranian Journal of Crop Sciences, 4 (3): 202-208. (In Persian). Gorantla M., Babu PR, Reddy Lachagari VB, Reddy AMM, Wusirika R, Bennetzen JL, Reddy AR (2007) Identification of stress-responsive genes in an indica rice (Oryza sativa L.) using ESTs generated from drought- stressed seedlings. Journal of Experimental Botany. 58: 253-265. Hajabbasi MA (2001) Tillage effects on soil compactness and wheat root morphology. Journal of Agriculturl Science Technology. 3: 67-77. Katouzi M, Navabpour S, Yamchi A, Ramezanpour SS, Sabouri H (2017) Identification of Genes Controlling Seedling Stage Traits in Iranian Rice Recombinant Lines under Drought Stress Conditions. Journal of Crop Breeding. 9 (21): 1-9. (In Persion). Khalili M, Mohammadi SA (2016) Mapping QTLs associated with wheat seed germination under normal and drought stress conditions. Crop Biotechnology. 4 (9): 1-14. (In persion). Kosambi DD (1944) The estimation of map distances from recombination values. Annuals of Eugene. 12:172-175. Lum MS, Hanafi MM, Rafii YM, Akmar ASN (2014) Effect of drought stress on growth proline and antioxidant enzyme activities of upland rice. The Journal of Animal and Plant Sciences, 24 (5): 1487-1493. MacMillan K, Emrich K, Piepho HP, Mullins CE, Price AH (2006) Assessing the importance of genotype× environment interaction for root traits in rice using a mapping population. II: Conventional QTL analysis. Theoretical and Applied Genetics. 113: 953-964. Manly KF, Oslon M (1999) Overview of QTL mapping software and introduction to map manager QT. Mammulian genome. 10: 327-334. Mardani Z (2012) Identification of continuous molecular markers with salinity genes in germination stage in rice. Master's Thesis. University of Guillan. (In persion). McCouch SR, Cho YG, Yano M, Paul E, Blinstrub M (1997) Report on QTL nomenclature. Rice Genetic Newsletter. 14: 11-13. Michael Gomez S, Satheesh Kumar S, Jeyaprakash P, Suresh R, Biji KR, Manikanda Boopathi N, Price AH, Babu RC (2006) Mapping QTLs Linked to Physio-Morphological and Plant Production Traits under Drought Stress in Rice (Oryza sativa L.) in the Target Environment. Journal of Biochemistry and Biotechnology. 2 (4): 161-169. Mohammadi M, Taleei A, Zeinali H, Naghavi MR, Baum M (2009) Mapping QTLs Controlling Drought Tolerance in a Barley Doubled Haploid population. Seed and Plant Production Journal. 24: 1-15. (In Persion). Nguyen DT, Nguyen TKL, Pham QC, Tran QT, Le TBT, Henry N (2006) Mapping QTLs Associated with With Root Traits Related To drought Resistance in Vietnamese Upland Rice. Journal on Science and Technology for Developmen. 23(4): 323-332. Nguyen TL, Buu CB (2010) Quantitive trate loci influencing drought tolerance in rice (Oryza sativa L.). Omon Rice. 17: 22-28. Paterson A, Lander S (1991) Mendelian factors underlying quantitative traits in tomato: comparison across species, generations and environments. Genetics. 127: 181- 197. Sabouri A, Rabiei B, Toorchi M, Aharizad S, Moumeni A (2012) Mapping quantitative trait loci associated with cooking qualities in Iranian Rice Cultivar, Australian Journal of Crop Science. 6(5): 808-814. Sabouri A, Sabouri H, Mohammadinejad Gh, Biabani A (2011) Genetic analysis of yield components and rice cultivars using QTL mapping. Eleventh Congress of Agronomy and Plant Breeding. Tehran, Shahid Beheshti University. (In persion). Sabouri H, Biabani A, Nakhzari Moghaddam A, Mollashahi M, Sabouri A, Katouzi M (2010) Genetic analysis of rice agronomically traits using Diallel method. Final report of project. Gonbad Kavous University. Sabouri H, Nakhzari Moghaddam A, Katouzi M, Ebadi A (2009) Genetic analysis of agronomical and quality traits in Iranian germplasm. Final report of project. Gonbad Kavous University. Saghai Maroof MA, Biyaoshev RM, Yang GP, Zhang Q, Allard RW (1994) Extra ordinarily polymorphic microsatellites DNA in barly species diversity, chromosomal location, and population dynamics. Processing of the academy of sciences, USA. 91: 4566-5570. Srividhya A, Vemireddy LR, Ramanarao PV, Sridhar S, Jayaprada M, Anuradha G, Srilakshmi B, Reddy HK, Hariprasad AS, Siddiq EA (2011) Molecular mapping of QTLs for drought related traits at seedling stage under PEG induced stress conditions in rice. American Journal of Plant Sciences, 2: 190-201. Wang H, Clarke JM (1993) Genotypic, interplant and environmental variation in stomatal frequency and size in wheat. Canadian Journal of Plant Science, 13: 671-678. Yoshida S, Forno DA, Cock JH, Gomez KA (1976) Laboratory manual for physiological studies of rice IRRI, Los Banos, Philippines.