بیوتکنولوژی و تنش های زنده و غیرزنده
مریم صادقی؛ رضا حاجی حسینی؛ قاسم عطایی؛ محسن مردی
دوره 7، شماره 20 ، اسفند 1396، ، صفحه 75-85
چکیده
بیماری سپتوریوز برگی گندم که بوسیله قارچ Mycosphaerella graminicola ایجاد میشود یکی از عوامل مهم کاهش عملکرد گندم در ایران و جهان به شمار میرود. با این وجود در حال حاضر مقاومت به تنش زیستی تسهیل شده توسط ژنهای کاندیدای مقاومت به تنشهای زیستی یکی از معیارهای انتخاب مهم در برنامههای اصلاح گندم است. در این مطالعه پنج ژن متعلق به پنج خانواده ...
بیشتر
بیماری سپتوریوز برگی گندم که بوسیله قارچ Mycosphaerella graminicola ایجاد میشود یکی از عوامل مهم کاهش عملکرد گندم در ایران و جهان به شمار میرود. با این وجود در حال حاضر مقاومت به تنش زیستی تسهیل شده توسط ژنهای کاندیدای مقاومت به تنشهای زیستی یکی از معیارهای انتخاب مهم در برنامههای اصلاح گندم است. در این مطالعه پنج ژن متعلق به پنج خانواده ژنی کاندیدای مختلف مقاومت به بیماری مورد بررسی قرار گرفتند. آغازگرهای اختصاصی با استفاده از نرم افزار Molecular Beacon طراحی شدند. بیان افتراقی این ژنها در زمانهای صفر، سه، شش، دوازده و بیست و چهار ساعت بعد از آلودگی در رقم مقاوم ونگشوبای و حساس فلات با استفاده از واکنش کمی زنجیره پلیمراز (Real Time PCR) بررسی شد. نتایج نشان داد که سطح بیان ژن Bsi inhibitors protease 12 ساعت بعد از آلودگی در گیاه مقاوم در مقایسه با حساس ۲۴ برابر بیشتر بود. همچنین بیان دو ژن (PR-1) protein related–Pathogenesis و (Per) Peroxidase در ساعات اولیه پس از آلودگی و در گیاه مقاوم افزایش یافتند. تفاوت الگوی بیان ژنهای وابسته به ساز و کارهای مقاومت در ارقام مقاوم و حساس گندم مهمترین مرحله مطالعاتی جهت گزینش ارقام جدید در سیستمهای اصلاح سنتی و مدرن میباشد.
بیوتکنولوژی و تنش های زنده و غیرزنده
امین آزادی؛ محسن مردی؛ اسلام مجیدی؛ سید ابوالقاسم محمدی؛ فواد مرادی
دوره 6، شماره 16 ، اسفند 1395، ، صفحه 61-73
چکیده
تاکنون QTLهای زیادی برای عملکرد و اجزای آن در گندم نان در شرایط نرمال شناسایی شده است. به منظور شناسایی QTLهای مرتبط با غلظت سدیم و پتاسیم در گندم نان تحت شرایط تنش شوری، از جمعیت 186 لاین اینبرد نوترکیب حاصل از تلاقی دو والد سوپرهد 2 و روشن استفاده شد. اعمال تیمارهای تنش شوری با استفاده از سیستم هیدروپونیک و در داخل گلخانه صورت پذیرفت. ...
بیشتر
تاکنون QTLهای زیادی برای عملکرد و اجزای آن در گندم نان در شرایط نرمال شناسایی شده است. به منظور شناسایی QTLهای مرتبط با غلظت سدیم و پتاسیم در گندم نان تحت شرایط تنش شوری، از جمعیت 186 لاین اینبرد نوترکیب حاصل از تلاقی دو والد سوپرهد 2 و روشن استفاده شد. اعمال تیمارهای تنش شوری با استفاده از سیستم هیدروپونیک و در داخل گلخانه صورت پذیرفت. شرایط نرمال (10 میلیمولار NaCl) و تنش شوری (150 میلیمولار NaCl) در نظر گرفته شد و اعمال تنش به صورت مرحلهای صورت پذیرفت. نقشه ژنتیکی شامل 428 نشانگر دارت و 23 نشانگر ریز ماهواره بود. سه QTL برای هر یک از صفات غلظت سدیم و پتاسیم و یک QTL برای نسبت پتاسیم به سدیم بر روی کروموزومهایA 4، B2، B3، B7 وD2 با استفاده از روش مکانیابی فاصلهای مرکب شناسایی گردید. QNa.abrii-3B، با LOD برابر 9/5، در حدود 3/8 درصد از تغییرات واریانس فنوتیپی غلظت سدیم را در شرایط تنش شوری توجیه میکرد و نشانگر gwm247 لینکاژ شدید با این QTL نشان داد. همچنین دو QTL برای غلظت سدیم بر روی کروموزومهای B2 و D2 شناسایی شدند و QNa.abrii-2D حدود 2/9 درصد واریانس فنوتیپی این صفت را در شرایط تنش شوری توجیه میکرد. با ادامه تحقیقات در آینده، احتمال شناسایی QNa.abrii-2B و QNa.abrii-2D به عنوان گروه دو همیولوگی در گندم، در کنار ژن Nax1 وجود دارد.
اصلاح نباتات مولکولی
معصومه حبیبی؛ اسدالله آبیار فینی؛ ندا میرآخورلی؛ محسن مردی
دوره 3، شماره 5 ، اسفند 1392، ، صفحه 85-92
چکیده
گندم نان (Triticum aestivum L.) یکی از مهمترین گیاهان زراعی در جهان میباشد که در معرض پاتوژنهای زیادی قرار میگیرد. مطالعات قبلی در ارتباط با الگوی بیان ژنها نشان داده است که علاوه بر ژنهای اصلی ایجادکننده مقاومت به بیماریها در گندم، ژنهای دفاعی دیگری ازجمله ژن کدکننده آنزیمهای S-Like RNase نیز تظاهر مییابد. در این تحقیق بهمنظور ...
بیشتر
گندم نان (Triticum aestivum L.) یکی از مهمترین گیاهان زراعی در جهان میباشد که در معرض پاتوژنهای زیادی قرار میگیرد. مطالعات قبلی در ارتباط با الگوی بیان ژنها نشان داده است که علاوه بر ژنهای اصلی ایجادکننده مقاومت به بیماریها در گندم، ژنهای دفاعی دیگری ازجمله ژن کدکننده آنزیمهای S-Like RNase نیز تظاهر مییابد. در این تحقیق بهمنظور بررسی الگوی بیانژن S-Like RNase، در مقابله با انواع بیماریهای قارچی گندم، مطالعات بیوانفورماتیکی و آزمایشگاهی انجام شد. در مطالعات بیوانفورماتیکی چندین کتابخانه ریزآرایه با تیمار بیماریهای قارچی فوزاریوم، بادزدگی و زنگ نواری گندم بررسی شدند و در مطالعات آزمایشگاهی سطح بیان ژن S-Like RNase در 8 زمان (صفر تا 6 روز) بعد از آلودگی با بیماری سپتوریوز برگی یکی از مخربترین بیماریهای گندم در رقم مقاوم Wangshuibai و حساس فلات با استفاده از روش RT-PCR نیمهکمی اندازهگیری شد. نتایج این تحقیق نشان داد که بیان این ژن در اثر آلودگی با بیماریهای قارچی در ارقام مقاوم بسته به نوع بیماری و رقم حداکثر در 24 ساعت اولیه بعد از آلودگی افزایش مییابد. با توجه به این نتایج می توان گفت این ژن در ایجاد مقاومت علیه بیماریهای قارچی نقش بهسزایی دارد و در کنار ژنهای اصلی ایجادکننده مقاومت باعث تشدید، حفظ و بهبود مقاومت خواهد شد. همچنین نتایج بلاست نوکلئوتیدی توالی این ژن در بانکژن، هویت ژن مربوطه را مورد تأیید قرار داد.