ژنتیک مولکولی و مهندسی ژنتیک
زهرا فتحی؛ کتایون زمانی؛ سولماز خسروی؛ محمد علی ملبوبی
چکیده
اصلاح گیاهان زراعی با قابلیت بیشتر استفاده از مواد معدنی موجود در خاک از اهداف پژوهشگران حوزه زیستفناوری است. روشهای مهندسی ژنتیک پیشرفتهای چشمگیری را در اصلاح گیاهان زراعی با انتقال و ایجاد صفات مفید جهت تولید بیشتر در شرایط عادی و یا تحت تنش را فراهم میآورند. طراحی سازههای ژن کارآمد دارای پروموترهایی با عملکرد مناسب بهمنظور ...
بیشتر
اصلاح گیاهان زراعی با قابلیت بیشتر استفاده از مواد معدنی موجود در خاک از اهداف پژوهشگران حوزه زیستفناوری است. روشهای مهندسی ژنتیک پیشرفتهای چشمگیری را در اصلاح گیاهان زراعی با انتقال و ایجاد صفات مفید جهت تولید بیشتر در شرایط عادی و یا تحت تنش را فراهم میآورند. طراحی سازههای ژن کارآمد دارای پروموترهایی با عملکرد مناسب بهمنظور بیان اختصاصی ژنهای مورد نظر در بافتهای هدف و در زمان مناسب جهت ایجاد صفات مطلوب مانند تحمل به تنشهای زیستی و غیر زیستی یا اهداف دیگر از اهمیت ویژهای برخوردار است. بیان اختصاصی ژنهای ناقل فسفات در ریشه و القای آنها با تنش کمبود فسفات، قابلیت پروموترهای اعضای این خانواده ژن را جهت بهرهبرداری در گیاهان تراریخت بهویژه برای جذب فسفات از خاک نشانمیدهد. در این پژوهش یک قطعه 1826 جفت بازی مربوط به پروموتر ژن AtPHT1;1 گیاه آرابیدوپسیس تالیانا (Arabidopsis thaliana L.) مورد بررسی بیوانفورماتیکی قرارگرفت و نتایج نشان داد که این پروموتر دارای موتیفهای متعدد مربوط بهبیان اختصاصی در ریشه است. بیان اسید فسفات از ترشحی AtPAP17 بهعنوان یک ژن گزارشگر تحت کنترل پروموتر AtPHT1;1 در گیاهان تراریخت کلزا نشان داد که پروموتر مذکور ویژگی بیان بافتی خود را در گیاه کلزا حفظ کرده و بهطور اختصاصی در ریشه بیان میشود و میتواند بهعنوان یک ناحیه تنظیمکننده برای بیان اختصاصی ژنهای مطلوب در ریشه گیاهان تراریخت کلزا مورد استفاده قرار گیرد.