بیوتکنولوژی میکروبی در گیاهان زراعی
علی اکبر باباجانپور بورا؛ غلامعلی رنجبر؛ سید حمیدرضا هاشمی پطرودی؛ حمید نجفی زرینی؛ قربانعلی نعمت زاده
چکیده
سیانوباکتریها به دلیل تثبیت بیولوژیکی نیتروژن، و تولید مواد تقویتکننده رشد نقش مهمی در بهبود حاصلخیزی خاک و افزایش بهرهوری محصولات ارگانیک دارند. این تحقیق تأثیر سویههای مختلف سیانوباکتری (هشت سویه) بر رشد سه رقم برنج (فجر، روشن و طارم) در مرحله جوانهزنی، بررسی شد. با توجه به فرم ترجیحی جذب نیتروژن در برنجهای غرقاب (آمونیوم)، ...
بیشتر
سیانوباکتریها به دلیل تثبیت بیولوژیکی نیتروژن، و تولید مواد تقویتکننده رشد نقش مهمی در بهبود حاصلخیزی خاک و افزایش بهرهوری محصولات ارگانیک دارند. این تحقیق تأثیر سویههای مختلف سیانوباکتری (هشت سویه) بر رشد سه رقم برنج (فجر، روشن و طارم) در مرحله جوانهزنی، بررسی شد. با توجه به فرم ترجیحی جذب نیتروژن در برنجهای غرقاب (آمونیوم)، مطالعه خانواده ژنی انتقال دهندههای آمونیوم (AMT) مدنظر قرار گرفت. در این آزمایش اثر سیانوباکتری بر صفتهای درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، طول ریشهچه، نسبت طول ریشهچه به ساقهچه، وزن خشک تک بوته و وزن تر تک بوته مورد مطالعه معنیدار بود. بهبود شاخصهای جوانهزنی در همکشتی دو رقم پرمحصول روشن و فجر با هشت سویه سیانوباکتر، نسبت به رقم کیفی طارم هاشمی معنیدار بود. میزان برونریزش ازت در هر هشت سویه متفاوت بوده و بالاترین میزان برونریزش نیترات و آمونیوم در سویه شماره 7 به ترتیب به مقدار 08/0 و 010/0 میکروگرم بر میلیلیتر مشاهده شد. در بررسی بیوانفورماتیکی، 12 مکان ژنی و 15 ایزوفرم OsAMT در ژنوم گیاه برنج شناسایی شد. بررسی اعضای خانواده ژنی OsAMT در پایگاههای اختصاصی دمین نشان داد که همه ژنهای مورد بررسی (بجز OsAMT 3.4) دارای دمین پروتئینی انتقالدهنده آمونیوم میباشند. بررسی ساختار ژنی و روابط تکاملی OsAMTها نشان داد، همه OsAMTها در سه گروه طبقهبندیشده که هر گروه از الگوهای موتیف و ساختارهای اگزون/اینترون مشابه برخوردارند. شناسایی ژنهای فعال و غیرفعال OsAMT در آنالیز اینسیلیکو میتواند در مطالعات بررسی ژنومیکس عملکردی خانواده ژنی انتقالدهنده آمونیوم برنج خصوصاً در شرایط همکشتی با سویههای سیانوباکتر راهگشا باشد.
اصلاح نباتات مولکولی
معروف خلیلی؛ رحیم محمدیان
دوره 5، شماره 1 ، خرداد 1395، ، صفحه 41-55
چکیده
شوری یکی از اصلیترین تنشهای اسمزی است که رشد و تولید گیاهان را از طریق تغییر در تعادل یونی و اسمزی محدود میکند. بهمنظور مکانیابی نواحی ژنومی کنترل کننده صفات کمی (QTLS) مرتبط با تحمل به شوری در دانة جو و ارزیابی شاخصهای مربوطه، آزمایشی در سال 1394 با استفاده از 72 لاین هاپلوئید مضاعف بههمراه والدین آنها (استپتو و مورکس) در قالب ...
بیشتر
شوری یکی از اصلیترین تنشهای اسمزی است که رشد و تولید گیاهان را از طریق تغییر در تعادل یونی و اسمزی محدود میکند. بهمنظور مکانیابی نواحی ژنومی کنترل کننده صفات کمی (QTLS) مرتبط با تحمل به شوری در دانة جو و ارزیابی شاخصهای مربوطه، آزمایشی در سال 1394 با استفاده از 72 لاین هاپلوئید مضاعف بههمراه والدین آنها (استپتو و مورکس) در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با دو تکرار در سه شرایط شامل وضعیت نرمال و دو سطح شوری (100 و 200 میلی مولار NaCl) اجرا گردید. صفات مورد بررسی در این تحقیق عبارت بودند از ضریب سرعت جوانهزنی، درصد جوانهزنی نهایی، میانگین زمان جوانهزنی، شاخص میزان جوانهزنی و میانگین سرعت جوانهزنی. تجزیه QTL بهروش مکانیابی فاصلهای مرکب (CIM) بر اساس میانگین در هر سه محیط انجام گرفت. در مجموع 47 عدد QTL با 5/2≤LOD برای صفات مختلف شناسایی و 7 اثر اپیستازی افزایشی × افزایشی معنی دار بهدست آمد. واریانس فنوتیپی کل توجیه شده بوسیلة این QTLها از 97/29 تا 15/77 درصد متغیر بود که کمترین آن برای صفت شاخص میزان جوانهزنی در شرایط تنش 200 میلی مولار و بیشترین آن مربوط به صفت ضریب سرعت جوانهزنی در شرایط نرمال بود. بیشترین 27/8=LOD برای شاخص ضریب سرعت جوانهزنی روی کروموزوم 4Hb در شرایط تنش 100 میلی مولار بهدست آمد. از QTLهای پایدار در هر سه محیط و نشانگرهای جفت شده با آنها در روش گزینش بهکمک نشانگر (MAS) میتوان برای بهبود صفات جوانهزنی در شرایط شوری پس از آزمایش و تکرار در چند سال استفاده کرد.
ژنومیکس
حسین صبوری؛ شریفه محمد آلق؛ عباس بیابانی؛ احمدرضا دادرس؛ عاطفه صبوری؛ مهناز کاتوزی؛ محبوبه نجار عجم؛ ماهم پیراسته؛ رسول خاتمی نژاد
دوره 3، شماره 4 ، اسفند 1393، ، صفحه 31-45
چکیده
تنشهای اسمتیک از جمله خشکی در برنج یکی از جدیترین عاملهای تولید و پایداری عملکرد در جهان میباشد. به منظور مکانیابی QTLهای مرتبط با تحمل به تنشهای اسمتیک در مرحله جوانهزنی و تعیین سهم هر QTL در تنوع فنوتیپی صفات 96 لاین نسل هشتم تلاقی ارقام عنبربو × سپیدرود ( به ترتیب متحمل و حساس به تنش خشکی در مرحله جوانهزنی) در دانشگاه گنبد کاووس ...
بیشتر
تنشهای اسمتیک از جمله خشکی در برنج یکی از جدیترین عاملهای تولید و پایداری عملکرد در جهان میباشد. به منظور مکانیابی QTLهای مرتبط با تحمل به تنشهای اسمتیک در مرحله جوانهزنی و تعیین سهم هر QTL در تنوع فنوتیپی صفات 96 لاین نسل هشتم تلاقی ارقام عنبربو × سپیدرود ( به ترتیب متحمل و حساس به تنش خشکی در مرحله جوانهزنی) در دانشگاه گنبد کاووس طی سالهای 92-1390 مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تشکیل نقشه پیوستگی، چند شکلی 365 جفت آغازگر SSR و 35 ترکیب پرایمری AFLP روی والدین مورد بررسی قرار گرفت. از 136 نشانگر SSR و 21 ترکیب پرایمری چند شکل برای تهیه نقشه پیوستگی استفاده شد. مؤلفههای جوانهزنی شامل طول ریشهچه، ساقهچه، کلئوپتیل و درصد جوانهزنی روی 100 بذر هر لاین در شرایط تنش اسمتیک 5 بار حاصل از ساکارز، سوربیتول و مانیتول ثبت شد. برای طول ریشهچه در هر سه شرایط تنش روی کروموزوم 4، QTLهایی یافت شد که اثر افزایشی آن در همه موارد مثبت بود. از بین QTLهای شناسایی شده qSUC-5 (طول کلئوپتیل در تنش حاصل از ساکارز) روی کروموزوم 5، qSUR-2 (طول ریشهچه در تنش حاصل از ساکارز) روی کروموزوم 2 و qSUR-4 (طول ریشهچه در تنش حاصل از ساکارز) روی کروموزوم 4 به ترتیب 23، 23 و 26 درصد تغییرات فنوتیپی طول کلئوپتیل و طول ریشهچه را در شرایط تنش اسمتیک توجیه نمودند. این QTLها به دلیل بالا بودن درصد توجیه پس از تعیین اعتبار، کاندید مناسبی برای برنامههای انتخاب به کمک نشانگر در جمعیت لاینهای نوترکیب برنج ایرانی میباشند.