نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

• سارا خسروی نیا ¹
• سید مهدی زیارت نیا ²
• عبدالرضا باقری ³
• سید حسن مرعشی ³

¹ -

² پژوهشکده علوم و صنایع غذایی

³ دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

امروزه استفاده از قابلیت‌های کشت سلولی برای تولید مواد موثره دارویی بسیار مورد توجه است. ترکیبات فلورسانس در بسیاری از زمینه‌ها مانند محیط زیست، صنایع غذایی و پزشکی ارزشمند می‌باشند. در این پژوهش کشت سوسپانسیون سلولی زیره سیاه، به عنوان یک گیاه دارویی مهم در ایران، در محیط کشت MS مایع حاوی 2 میلی‌گرم در لیتر NAA و 0/5 میلی‌گرم در لیتر BA استقرار یافت. برای جداسازی و خالص‌سازی ترکیب فلورسانس موجود در سلول‌های کشت سوسپانسیون، مقدار 100 گرم سلول خشک را با 100 میلی‌لیتر دی‌کلرومتان عصاره‌گیری کرده و سپس از ستون کروماتوگرافی و روش Preparative TLC برای خالص‌سازی آن استفاده شد. از مخلوط دو حلال دی‌کلرومتان و متانول با نسبت 1:9 به عنوان فاز متحرک استفاده گردید. نتایج TLC عصاره‌های تهیه شده از اندام‌های مختلف گیاه (بذر، ساقه، برگ، ریشه و بذر) و سلول‌های کشت سوسپانسیون زیر نور UV با طول موج 365 نانومتر نشان داد که یک ترکیب فلورسانس آبی رنگ در اندام ریشه و سلول‌های کشت سوسپانسیون وجود دارد که در اندام‌های هوایی گیاه دیده نمی‌شود. همچنین در شرایط کاملا یکسان مقدار این ترکیب در بافت کالوس کمتر از سلول‌ می‌باشد و مقداری از این ترکیب فلورسانس به درون محیط کشت مایع آزاد می‌شود. به منظور شناسایی این ترکیب از روش رزونانس مغناطیسی هسته استفاده گردید و نتایج آن نشان داد که این ترکیب یکی از مشتقات کومارین (6- متوکسی 7- هیدروکسی کومارین) است. افزوده شدن گروه‌های متیل و هیدروکسی به ساختار کومارین سبب ایجاد ویژگی فلورسانسی در آن می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• Bunium persicum
• ترکیب فلورسانس
• کشت سوسپانسیون سلولی
• متابولیت‌های ثانویه

عنوان مقاله [English]

Isolation and identification of scopoletin from cell suspension cultures of black zira (Bunium persicum)

نویسندگان [English]

• S Khosravinia ¹
• S.M Ziaratnia ²
• A.R Bagheri ³
• S.H Marashi ³

چکیده [English]

Nowadays plant cell suspension cultures have become an attractive source for secondary metabolites production. The fluorescent compounds are highly valuable in a variety of fields including environmental chemistry and medical and food industries. In this study the cell suspension cultures of black zira, an important medicinal plant in Iran, was established in MS liquid medium supplemented with 2 mg/l NAA and 0.5 mg/l BA. For isolation and identification of fluorescent compound in cell suspension culture samples, 100 gr dried cell with 100 mL dichloromethane was extracted followed by subjecting on a column chromatography and then preparative TLC. The mobile phase was selected as dichloromethane-methanol; 9:1. The TLC comparison of extracts from different parts of the plant (seed, stem, leaf and root) as well as cell suspension culture samples showed that under UV light 365, a blue fluorescent component is present in cell samples whereas nothing was found in the extracts of arial parts of the plant. It is also found that a little fluorescent component has been released into the medium. Results of this study demonstrated the fluorescent component content in callus is less than cell samples under the same conditions. This compound was identified by Nuclear Magnetic Resonance analysis as one of the coumarin derivatives (6-methoxy 7-hydroxy coumarin). Substitutions a methyl group or hydroxyl on the coumarin structure shifted the fluorescent band.

کلیدواژه‌ها [English]

• Bunium persicum
• Cell suspension culture
• Fluorescent Compound
• Secondary Metabolite