با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن بیوتکنولوژی جمهوری اسلامی ایران

بیوتکنولوژی و تنش های زنده و غیرزنده
بررسی بیان ژن‌های کاتالاز و DREB-2 تحت تنش کم‌آبی در ژنوتیپ‌های ذرت

خسرو مفاخری؛ مصطفی ولی زاده؛ سیدابوالقاسم محمدی

دوره 10، شماره 4 ، اسفند 1400، ، صفحه 75-93

https://doi.org/10.30473/cb.2022.62784.1869

چکیده
  تنش‌های غیر زنده به‌خصوص تنش کم‌آبی در گیاهان باعث ایجاد تنش اکسایشی و تولید گونه‌های فعال اکسیژن (ROS) و در نتیجه آسیب جدی به DNA، پروتئین و ساختار درونی گیاهان می‌شوند. گیاهان به‌منظور مقابله با این تنش‌ها دارای مکانیسم‌ها و سیستم‌های دفاع آنزیمی و غیر آنزیمی هستند. هم اکنون باتوجه به تغییرات اقلیمی، تنش کم‌آبی یکی از مشکلات اصلی ...  بیشتر

بیوانفورماتیک
بهره‌گیری از یادگیری ماشین در فنوتایپینگ و درک مکانیسم‌های مولکولی مرتبط با تنش‌‏های زیستی و غیر زیستی گیاهان

بهمن پناهی؛ بنت الهدی قویدل؛ پویا شاهگلی

دوره 13، شماره 2 ، تیر 1403، ، صفحه 75-90

https://doi.org/10.30473/cb.2024.70615.1955

چکیده
  پروتئین‌های گروه دهیدرین (Dehydrin: DHN)، گروهی از پروتئین‌های مهم دخیل در پاسخ به تنش‌های غیر زیستی مانند سرما و خشکی در گیاهان هستند. این پروتئین‌ها به گروهی از پروتئین‌های محافظت‌کننده از سایر پروتئین‌ها به نام type II Late embryogenesis abundant تعلق دارند. با توجه به اهمیت پروتئین‌های گروه دهیدرین در گیاهان، در این تحقیق روابط تکاملی این گروه ...  بیشتر

بیوانفورماتیک
شناسایی و مطالعه کارکردی خانواده ژنی لیپواکسیژناز (LOX) در گستره ژنوم برخی از گونه‌های بقولات بر پایه روش‌های بیوانفورماتیکی

سولماز عزیزی؛ ناصر زارع

دوره 11، شماره 1 ، خرداد 1401، ، صفحه 77-97

https://doi.org/10.30473/cb.2022.64490.1882

چکیده
  لیپواکسیژنازها (LOX) دی‌اکسیژنازهای دارای آهن غیرهم بوده و در مسیر آپوپتوتید (مرگ برنامه‌ریزی‌شده سلول)، پاسخ گیاهان به تنش‌های زیستی و غیرزیستی نقش دارند. در این مطالعه 95 ژن همولوگ LOX در چهار گونه از خانواده بقولات (نخود، سویا، لوبیا و یونجه یکساله) شناسایی شد که این ژن‌ها بر اساس روابط فیلوژنتیکی با آرابیدوپسیس، برنج، ارزن و جو ...  بیشتر

بیوتکنولوژی و تنش های زنده و غیرزنده
استراتژی‌های اصلاح جو تحت تنش خشکی: پاسخ‌ها، رویکردها و مدیریت

زهره حاجی برات؛ عباس سعیدی؛ محمدرضا غفاری؛ مهرشاد زین العابدینی

دوره 13، شماره 1 ، فروردین 1403، ، صفحه 77-98

https://doi.org/10.30473/cb.2024.70033.1938

چکیده
  گیاهان بسته به نوع و رشد گیاه، از استراتژی‌های مختلفی برای مقابله با استرس غیر زنده استفاده می‌کنند. تنش خشکی یکی از مهمترین تنش‌های غیر زنده می‌باشد که بر عملکرد محصولات کشاورزی تأثیر می‌گذارد. علاوه بر این، تنش خشکی یکی از اصلی ترین عوامل محدود کننده در رشد گیاه است و می تواند تنفس و فتوسنتز را مهار کند و بنابراین بر رشد و متابولیسم ...  بیشتر

بیوتکنولوژی بیماریهای گیاهی
شناسایی نشانگرهای CBDP و SCoT مرتبط با بیماری‌های زنگ‌برگی، سفیدک پودری و لکه برگی سپتوریایی در ژنوتیپ‎های گندم بهاره

بهزاد نعیمی نظام آباد؛ فاختک طلیعی؛ عباس بیابانی؛ حسین صبوری؛ معصومه خیرگو

دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 79-96

https://doi.org/10.30473/cb.2021.58562.1835

چکیده
  بیماری‌های قارچی برگ گندم از جمله مهم‌ترین عوامل کاهش عملکرد این محصول استراتژیک می‌باشند. بنابراین شناسایی منابع مقاومت به بیماری‌های مهم قارچی گندم از اهمیت بالایی برای افزایش عملکرد این محصول برخوردار است. به منظور شناسایی نشانگرهای حاوی اطلاعاتCBDP و SCoT برای بیماری‏های زنگ‌برگی، سفیدک پودری و سپتوریوز برگی، 63 ژنوتیپ گندم ...  بیشتر

بیوانفورماتیک
شناسایی و بررسی خصوصیات برخی اعضای خانواده ژنی اسنکین در گیاه پیاز (Alliumcepa L.)

حدیث برون؛ امیر سیاهپوش؛ سید محسن سهرابی؛ محمد رضا نیکبخت؛ جواد قاسمیان یادگاری؛ محسن محمدی؛ سید سجاد سهرابی

دوره 10، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 79-92

https://doi.org/10.30473/cb.2021.60132.1849

چکیده
  پپتیدهای ضد میکروبی یکی از مهم‌ترین سدهای دفاعی گیاهان در مقابل طیف وسیعی از پاتوژن‌ها به شمار می‌روند. در این بین، اسنیکین‌ها توجه ویژه‌ای را به خود جلب می‌کنند، زیرا یکی از مهم‌ترین پپتیدهای غنی از سیستئین در میان پپتیدهای ضد میکروبی گیاهی هستند. در مطالعه حاضر، برخی از اعضای خانواده ژنی اسنیکین در گیاه پیاز از طریق روش‌های ...  بیشتر

تاثیر سولفورافان موجود در عصاره گیاه Brassica oleracea بر دو فاکتور سیستم ایمنی TNF و IL-6، در اختلالات طیف اتیسم

مهدیه شجاعی؛ راضیه سرآبادانی

دوره 10، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 79-98

https://doi.org/10.30473/cb.2021.57154.1829

چکیده
  اختلالات سیستم ایمنی یکی از دلایل ابتلای افراد به بیماری اتیسم است. TNF و IL-6 از نشانگرهای مهم بیماری اتیسم می‌باشند. افزایش بیش از اندازه این سایتوکاین‌ها در مغز و خون بیماران اتیسمی علاوه بر اختلالات سیستم ایمنی، زمینه‌ساز بسیاری از ناهنجاری‌های رفتاری شایع در مبتلایان به این بیماری می‌باشد. در این پژوهش، سل‌لاین عصبی 1321N1 و سل‌لاین ...  بیشتر

فیزیولوژی مولکولی
مقایسه پروفایل متابولیت‌های اولیه گیاه ‏Saueda salsa‏ تحت شرایط ‏مختلف تنش شوری

شیما جمالی راد؛ محمدرضا عظیمی؛ نیر اعظم خوش‌خلق سیما؛ محمد رضا غفاری

دوره 12، شماره 2 ، شهریور 1402، ، صفحه 79-89

https://doi.org/10.30473/cb.2023.69949.1936

چکیده
  Suaeda salsa یک شبه هالوفیت یکساله با ارزش غذایی و تحمل شوری بالا بوده که به عنوان یک گیاه روغنی، دارویی و خوراکی بسیار حائز اهمیت می‌باشد. در حال حاضر مطالعات محدودی در زمینه بررسی تنوع متابولیکی در گیاه S. salsa وجود دارد. در این مطالعه برای درک شاخص تحمل به شوری با استفاده از بررسی تنوع متابولیکی‌ پروفایل اسیدهای آمینه‌ در گیاه S. salsa در غلظت‌های ...  بیشتر

بیوتکنولوژی و تنش های زنده و غیرزنده
شناسایی ژن‌ها و نشانگرهای مولکولی مرتبط با عملکرد و صفات زراعی مهم برنج در شرایط تنش خشکی

مهرانه تسلیمی؛ عاطفه صبوری؛ امین عابدی

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1399، ، صفحه 81-98

https://doi.org/10.30473/cb.2020.53168.1808

چکیده
  خشکی از مهم‌ترین عوامل محدود کننده برای تولید اقتصادی محصولات زراعی به خصوص برنج در دنیا است. به منظور شناسایی نشانگرهای مرتبط با عملکرد و صفات زراعی برنج تحت تنش خشکی، تعداد 40 رگه خویش‌آمیخته برنج از نسل نهم (F9) حاصل از تلاقی ارقام شاه-پسند×IR28 در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) در بهار و تابستان 1397 در قالب طرح بلوک‌های ...  بیشتر

بیوانفورماتیک
بررسی مقایسه‌ای خانواده ژنی CCCH Zinc finger در آرابیدوپسیس تالیانا و برنج

پریسا رمضانپور؛ حمید نجفی زرینی؛ سیدحمید رضا هاشمی؛ غلامعلی رنجبر

دوره 11، شماره 3 ، آذر 1401، ، صفحه 85-107

https://doi.org/10.30473/cb.2023.66611.1898

چکیده
  ژن‌های خانواده زینک‌فینگر CCCH (C3HZNF)، کد کننده پروتئین‌هایی با سه سیستئین و یک هیستیدین می‌باشند. پروتئین‌های این خانواده دسته مهمی از فاکتورهای رونویسی زینک فینگر بوده که در فعالیت‌های مختلف از جمله رشد و نمو گیاه و پاسخ به تنش‌های زیستی و غیر زیستی و در واقع در مقاومت به تنش‌ها موثر می‌باشند. در این مقاله از داده‌های پروتئینی ...  بیشتر

بیوتکنولوژی بیماریهای گیاهی
ارزیابی تأثیر باکتری‌های Azospirillum lipoferum‎‏، A. brasilense‏ و ‏Bacillus subtilis‏ بر ‏شاخص‌های رویشی و فیزیولوژیکی ‏Lactuca sativa L.‎‏ و کنترل زیستی شبه‌قارچ ‏Pythium ultimum

محمدرضا شیرافکن؛ سمیرا شهبازی؛ محمدعلی ابراهیمی؛ حمید سبحانیان؛ عنایت الله یزدان پناه

دوره 13، شماره 2 ، تیر 1403، ، صفحه 91-106

https://doi.org/10.30473/cb.2024.70671.1960

چکیده
  باکتری‌های محرک رشد یا پروبیوتیک گیاه، بخش مؤثری از کشاورزی زیست سازگار و پایدارنـد. در این تحقیق، تغییرات برخی شاخص‌‌های رویشـی و فیزیولوژیکـی گیاه کاهو و کنترل زیستی عامل بیماری مرگ گیاهچه (P. ultimum)، تحت تیمار با دو سویه باکتری محرک رشد (lipoferum A. و A. brasilense) و سویه B. subtilis) ) و دو موتانت شمارههای چهارصدونوزده و شش‌صد (B. subtilis حاصل از پرتوتابی ...  بیشتر

بیوانفورماتیک
بررسی مقایسه‌ای عناصر تنظیمی سیس در نواحی پروموتری ژن‌های شبه‌کالسینئورین B (CBLs) در گیاهان آلوروپوس، آرابیدوپسیس و برنج

مژده عرب؛ حمید نجفی زرینی؛ قربانعلی نعمت زاده؛ سید حمیدرضا هاشمی پطرودی

دوره 10، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 93-112

https://doi.org/10.30473/cb.2021.59320.1840

چکیده
  پروتئین‌های شبه‌کالسینئورین B (CBL) یکی از اجزای کلیدی حسگرهای کلسیم بوده که در فرایندهای مختلف رشد و نموی و همچنین تنش‌های محیطی مشارکت دارند. در این تحقیق به دلیل نقش و کارکرد ژن‌های CBL در هدایت پیام در تنش‌های غیرزیستی و زیستی، شناسایی عناصر سیس این خانواده ژنی در گیاهان Oryza sativa (OsCBL)، Arabidopsis thaliana (AtCBL) و A. littoralis (AlCBL) مدنظر قرار گرفت. ...  بیشتر

ژنومیکس
تعیین جایگاه‌های ژنومی مرتبط با آرایش سیستم ریشه برنج با استفاده از متاآنالیز QTL

پریسا دریانی؛ هادی هادی درزی رامندی؛ سارا دژستان؛ زهرا سادات شبر

دوره 10، شماره 4 ، اسفند 1400، ، صفحه 95-118

https://doi.org/10.30473/cb.2022.62126.1863

چکیده
  آرایش سیستم ریشه و صفات مرتبط با آن برای جذب رطوبت از خاک‌های عمیق اهمیت زیادی دارند. اطلاعات مربوط به QTLهای مرتبط با آرایش سیستم ریشه‌ای برنج از مقالات و پایگاه داده‌های مرتبط جمع‌آوری شدند. متاآنالیز در سطح کل ژنوم روی این QTLها با استفاده از داده‌های 28 مطالعه مستقل مکان‌یابی QTL در 38 جمعیت مختلف برنج انجام شد. از میان 312 ناحیه QTL که ...  بیشتر

بیوتکنولوژی گیاهان دارویی
بررسی تأثیر سولفورافان حاصل از عصاره گیاه Brassica oleracea بر بیان دو ژن‌NF-KB و STAT3 ، مؤثر در مسیر التهاب سیستم ایمنی

مهدیه شجاعی؛ راضیه سرآبادانی

دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 97-110

https://doi.org/10.30473/cb.2021.57157.1830

چکیده
  التهاب، پاسخ طبیعی سیستم ایمنی بدن در برابر آسیب یا بیماری به عنوان یک مکانیسم دفاعی، در بدن است. سیستم ایمنی بدن سلول‌های آسیب دیده، محرک‌ها و پاتوژن‌ها را شناسایی کرده و روند بهبودی را آغاز می‌کند که این روند ممکن است باعث بروز التهاب در بدن شود. گاهی اوقات التهاب طولانی مدت و پاسخ‌‌های ایمنی بیش از حد معمول، باعث بروز عوارض و ...  بیشتر

بیوتکنولوژی و تنش های زنده و غیرزنده
غربال‌گری ژرم‌پلاسم‌های ایرانی سیب‌زمینی جهت مقاومت به ویروس‌های PVY و PVX

زهرا حاجی برات؛ عباس سعیدی؛ احمد موسی پور گرجی؛ مهرشاد زین العابدینی؛ محمدرضا غفاری؛ رحیم احمدوند

دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 111-129

https://doi.org/10.30473/cb.2021.58942.1837

چکیده
  ویروس‌های Potato virus Y (PVY) و Potato virus X (PVX) از مهم‌ترین عوامل آلوده‌کننده سیب‌زمینی هستند که باعث کاهش عملکرد و کیفیت غده می‌شوند. در این مطالعه، آزمایشی برای بررسی تأثیر ویروس‌های مذکور بر عملکرد غده و سطح مقاومت 33 ژنوتیپ سیب‌زمینی در کرج انجام شد. آزمایش به‌صورت طرح کاملا تصادفی در قالب فاکتوریل می‌باشد و در دو سطح ویروس در سه تکرار ...  بیشتر

بیوتکنولوژی میکروبی در گیاهان زراعی
اثر محرک رشدی سویه‌های بومی سیانوباکتری بر جوانه‌‌زنی برنج همراه با تحلیل بیوانفورماتیکی خانواده ژنی آمونیوم ترانسپورتر (OsAMTs)

علی اکبر باباجانپور بورا؛ غلامعلی رنجبر؛ سید حمیدرضا هاشمی پطرودی؛ حمید نجفی زرینی؛ قربانعلی نعمت زاده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 مرداد 1403

https://doi.org/10.30473/cb.2024.70775.1961

چکیده
  سیانوباکتری‌ها به دلیل تثبیت بیولوژیکی نیتروژن، و تولید مواد تقویت‌کننده رشد نقش مهمی در بهبود حاصلخیزی خاک و افزایش بهره‌وری محصولات ارگانیک دارند. این تحقیق تأثیر سویه‌های مختلف سیانوباکتری (هشت سویه) بر رشد سه رقم برنج (فجر، روشن و طارم) در مرحله جوانه‌زنی، بررسی شد. با توجه به فرم ترجیحی جذب نیتروژن در برنج‌های غرقاب (آمونیوم)، ...  بیشتر

بیوانفورماتیک
شناسایی ژن‌های خانواده FAD در گستره ژنوم ریزجلبک اسپیرولینا (Arthrospira platensis) و بررسی عملکرد‌های سلولی در پاسخ به تنش‌های غیر زیستی

سحر فرجی؛ قربانعلی نعمت زاده؛ سیدکمال کاظمی تبار؛ علی پاکدین پاریزی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 شهریور 1403

https://doi.org/10.30473/cb.2024.70853.1963

چکیده
  ریزجلبک Arthrospira platensis یک پروکاریوت فتوسنتزکننده ارزشمند با مصارف صنعتی و غذایی متعدد می‌‌‌باشد. آنزیم‌های اسید چرب دساچوراز (FADs) مسئول تولید اسیدهای چرب غیر‌اشباع تک و چندگانه هستند. در مطالعه حاضر با استفاده از راهکارهای بیوانفورماتیکی، ژنوم A. platensis C1 به منظور شناسایی ژن‌های خانواده ApFAD بررسی شد. تعداد 8 ژن ApFAD در ژنوم اسپیرولینا ...  بیشتر

بیوانفورماتیک
شناسایی مسیرهای عملکردی و ژن‌های کلیدی مؤثر در پاسخ به تنش کمبود نیتروژن در برنج

شایان کاظمی-لیف‌شاگرد؛ عاطفه صبوری؛ زهرا پزشکیان؛ محمد مهدی سوهانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 شهریور 1403

https://doi.org/10.30473/cb.2024.71521.1971

چکیده
  برنج، به‌عنوان غذای اصلی قشر وسیعی از مردم دنیا، نقشی مهم و استراتژیک در سراسر جهان ایفا می‌کند. در فرآیند تولید برنج، تغییر در میزان عناصر در دسترس این گیاه از جمله نیتروژن، می‌تواند عملکرد این گیاه را به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار ‌دهد. نیتروژن با تأثیر قابل توجه بر فرآیندهای مختلف فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی در سلول‌های گیاهی، ...  بیشتر

بیوتکنولوژی میکروبی در گیاهان زراعی
کودهای زیستی مبتنی بر جلبک: کاربردها و چالش‌ها

مجید عزیزی؛ سعید سهیلی وند

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 شهریور 1403

https://doi.org/10.30473/cb.2024.71040.1965

چکیده
  تجارت جهانی جلبک‌ها، 8/19 میلیارد دلار در سال 2021 بوده و پیش‌بینی می‌شود در سال 2028 با نرخ رشد مرکب ‏سالیانه 5/10 درصد به به 36 میلیارد دلار برسد. جلبک‌های سبز یوکاریوتی و سیانوباکتری‌های پروکاریوتی گرم منفی در ‏صنایع دارویی، غذایی، آرایشی، آبزی‌پروری، جیره غذایی طیور و سوخت‌های زیستی کاربرد گسترده‌ای دارند. همچنین، ‏جلبک‌ها ...  بیشتر